នៅក្នុងសង្គមមនុស្សមានរឿងរ៉ាវជាច្រើន ដែលកើតមានជាបន្តបន្ទាប់តាមសភាពធម្មជាតិ ឬតាមបរិយាកាស នៃសង្គមណាមួយ។ រឿងរ៉ាវទាំងនោះត្រូវបានគេលើកយកមកបរិយាយជាបន្តបន្ទាប់ដែលជួនកាលអាចឃ្លាតចាកពីការពិតទៀតផង។ ពិតកថា ត្រូវបានបែកចែកជា ជីវប្រវត្តិកថា ស្វ័យជីវប្រវត្តិ-កថា បទសាកល្បង(ឧស្សាហកថា) ប្រវត្តិសាស្រ្ត របាយការណ៍ កំណត់ហេតុ និងព្រឹត្តិការណ៍ជាក់ស្តែងជាដើម។
*ពិតកថា(ជីវប្រវត្តិកថា)
ជាប្រភេទរឿងពិតដែលបង្ហាញ៖
- ស្ថានភាពជីវិតពិតរបស់បុគ្គល
និងស្នាដៃ។
- កាលបរិច្ឆេទពិតដែលទាក់ទងទៅនឹងការរស់នៅជាក់ស្តែង។
- ស្ថានភាពគ្រួសារពិតឆ្លងកាត់ដំណាក់កាលនីមួយៗ។
- ឈ្មោះពិតរបស់បុគ្គលផ្ទាល់
គ្រួសារ និងញាតិសន្តាន។
- ប្រវត្តិនៃការងារ
មានកាលបរិច្ឆេទពិតប្រាកដកន្លែងពិតជាក់ស្តែង។
- កាលបរិច្ឆេទនៃថ្ងៃកើត
ថ្ងៃស្លាប់ សុទ្ធតែពិតប្រាកដទាំងអស់។
