ភាពខុសគ្នានៃសមភាពប្រាក់ចំណូលជាតិជុំវិញពិភពលោក ត្រូវបានវាស់តាមរយៈចំនួនលេខក្នុងរបាយការណ៍ប្រាក់ចំណូលជាតិនីមួយៗ ។ របាយការណ៍ប្រាក់ចំណូលជាតិនីមួយៗគឺ ជាចំនួនលេខនៅចន្លោះ 0 និង 1 ដែល 0 មានន័យថា មានសមភាពឥតខ្ចោះ (ពេលដែលម្នាក់ៗមានប្រាក់ចំណូលស្មើគ្នា ) និង 1 មានន័យថា មានវិសមភាពខ្ពស់បំផុត(ពេលដែលមនុស្សម្នាក់គ្មានប្រាក់ចំណូល ហើយអ្នកដទៃទៀតមានប្រាក់ចំណូល) ។ វិសមភាពសេដ្ឋកិច្ច(ឬភាពខុសគ្នាខាងទ្រព្យសម្បត្តិនិងប្រាក់ចំណូល) រួមបញ្ចូលនូវភាពខុសគ្នាទាំងអស់នៅក្នុងរបាយការណ៍ស្ដីពីទ្រព្យសកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ច(អគារនិងម៉ាស៊ីនដែលជាកម្មសិទ្ធិនៃស្ថាប័នជំនួញ) និងប្រាក់ចំណូល ។
ភាពក្រីក្រ គឺជាលក្ខខណ្ឌសេដ្ឋកិច្ច ដែលប្រជាជនមិនមានប្រាក់ចំណូលគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីទទួលបានកម្រិតអប្បបរមានៃសេវាសុខភាព ម្ហូបអាហារ ផ្ទះសំបែង សំលៀកបំពាក់ និងការអប់រំដែលជាទូទៅគេទទួលស្គាល់ថាជាភាពចាំបាច់ដើម្បីធ្វើឲ្យមានកម្រិតជីវភាពរស់នៅល្អប្រសើរ ។ អត្ថន័យនៃពាក្យ «ភាពក្រីក្រនិងកម្រិតជីវភាពរស់នៅល្អប្រសើរ» ត្រូវបានគេកំណត់ខុសៗគ្នាអាស្រ័យលើកម្រិតនៃជីវភាពមធ្យមនៅក្នុងសង្គមនីមួយៗ ។
បុគ្គលម្នាក់ដែលមានលទ្ធភាពរកប្រាក់ចំណូលបានក្រោមមធ្យម ទោះជាក្នុងហេតុផលណាក៏ដោយ ក៏ត្រូវបានគេចាត់ទុកថាជាជនក្រីក្រដែរ ។ តាមតថភាពសង្គមនិងការវិភាគ មានបុព្វហេតុជាច្រើនដែលជំរុញឱ្យមានភាពក្រីក្រ ។ ទី1 កើតមកពីកង្វះសមត្ថភាពក្នុងការរកចំណូល ក្នុងនោះមាន មនុស្សចាស់ជរា ជនពិការ កូនកំព្រា សមាជិកគ្រួសារច្រើន ភាពគ្មានការងារធ្វើ ប្រាក់ខែទាប និងភាពជាសមាជិកនៃក្រុមជនជាតិភាគតិច។ ទី2 គឺការមិនមានឳកាសទទួលសេវាអប់រំ ។ កង្វះលទ្ធភាពក្នុងការទទួលសេវាអប់រំនាំឱ្យមនុស្សគ្មានការងារធ្វើដែលនាំឱ្យដល់ភាពក្រីក្រ ។ ទី3 គឺការអនុវត្តសេដ្ឋកិច្ចនៅមានកម្រិតទាប ។ ក្រៅពីនេះនៅមានបុព្វហតុផ្សេងៗទៀត ដូចជាគ្រោះធម្មជាតិសង្គ្រាមរ៉ាំរ៉ៃ អំពើពុករលួយ កំណើនប្រជាជនហួសប្រមាណជាដើម ។
ពាណិជ្ជកម្ម ត្រូវបានគេវាយតម្លៃតាមរយៈការនាំចេញនិងនាំចូលផលិតផល និងសេវាកម្ម ។ ក្នុងពិភពមូលធនទាំងមូល ផលិតផលនិងប្រាក់ចំណូល បានធ្លាក់ចុះក្នុងអំឡុងពេលវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចក្នុងអំឡុងពេល១០ឆ្នាំ ចាប់ពី១៩៣០ ដល់១៩៣៩ ។ តាមពិតពាណិជ្ជកម្ម មានការរីកចម្រើនលឿនជាងផលិតផល (ជាពិសេសតាំងពីឆ្នាំ ១៩៨៣) ចំណែកផលិតផលទំនិញនិងសេវាសម្រាប់នាំចេញមានការរីកចម្រើនយឺតជាង ។ «ខ្លាទាំងបួន» គឺ តៃវ៉ាន់ កូរ៉េខាងត្បូង សិង្ហបូរី និងហុងកុង រួមទាំងប្រទេសចិន និង«កូនខ្លា» ដែលកំពុងរីកចម្រើនយ៉ាងរហ័សដូចជា ថៃ ម៉ាឡេស៊ី និងវៀតណាម ត្រូវបានគេមើលឃើញថាជាទីកន្លែងអនាគតនៃអំណាចសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក ។ បណ្ដាប្រទេសឧស្សាហកម្មថ្មីទាំងនោះបង្ហាញការពិតថា បណ្ដាប្រទេសដែលគេធ្លាប់ចាត់ទុកថាជាប្រទេសមានអភិវឌ្ឍតិចតួចនិងរស់នៅពឹងពាក់តែលើការនាំចេញផលិតផលមិនទាន់កែច្នៃ(វត្ថុធាតុដើម) នោះបានក្លាយខ្លួនទៅជាអ្នកនាំចេញទំនិញឧស្សាហកម្មដ៏សំខាន់ ។ ស្ថាប័នសំខាន់ដែលរៀបចំបង្កើតពិភពពាណិជ្ជកម្មសេរីពហុប្រទេសគឺ កិច្ចព្រមព្រៀងទូទៅស្ដីពីពាណិជ្ជកម្មនិងតារាងពន្ធគយ (GATT)។ ផ្អែកលើកិច្ចព្រមព្រៀងនេះប្រទេសនីមួយៗបានចូលរួមក្នុងការចរចាដើម្បីកាត់បន្ថយរបាំងពន្ធគយនិងរបាំងមិនមែនពន្ធគយក្នុងពាណិជ្ជកម្ម ។ ការចរចានេះបានចាប់ផ្ដើមក្នុងឆ្នាំ ១៩៨៦ បានចប់សព្វគ្រប់ក្នុងឆ្នាំ ១៩៩៣ ហើយចាប់ផ្ដើមមានប្រសិទ្ធភាពអនុវត្តន៍ក្នុងឆ្នាំ១៩៩៥ ។ សេចក្ដីសម្រេចមួយក្នុងចំណោមសេចក្ដីសម្រេចទាំងនោះ គឺ ការបង្កើតស្ថាប័នអន្តរជាតិដែលមានអំណាចថ្មីមួយមានឈ្មោះថា អង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក (WTO) ដើម្បីរៀបចំច្បាប់ស្ដីពីពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក ។ ចាប់ពីពេលនោះមកពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក បានកើនឡើងភ្លាមក្នុងអត្រា 12% ក្នុងឆ្នាំ 1994 ដែលគិតជាទឹកប្រាក់ស្មើនឹង 4.000 ពាន់លានដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិកដែលជាបរិមាណមួយកើនឡើងយ៉ងរហ័សបំផុតក្នុងរយៈពេលពីរទសវត្សរ៍ ។ មកដល់ត្រឹមឆ្នាំ 2003 បរិមាណនៃពាណិជ្ជកម្មពិភពលោកបានកើនដល់ 9.100 ពាន់លានដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិក ។