រដ្ឋបាលកណ្តាល មានតួនាទីបំពេញមុខងាររដ្ឋបាលក្នុងលំដាប់ថ្នាក់លើ និងស្ថិតក្នុងក្របខ័ណ្ឌជាតិទាំងមូល និង មានកាតព្វកិច្ចរៀបចំកិច្ចការប្រទេសជាតិទូទៅ ។ ស្ថាប័ននេះមានទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី និងក្រសួងនិងស្ថាប័នក្រោមឱវាទក្រសួង។ ក្នុងការរៀបចំប្រទេសជាតិ រដ្ឋបាលកណ្តាលមានភារកិច្ចទទួលខុសត្រូវគ្រប់កិច្ចការអនុវត្តច្បាប់ទាំងអស់ ។
រដ្ឋបាលកណ្តាលមានពីរលំដាប់ គឺ ៖
- ថ្នាក់រដ្ឋាភិបាល
ដែលក្នុងនោះមានទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីដែលជាទីតាំងការិយាល័យរដ្ឋបាលរបស់រដ្ឋ ហើយនាយករដ្ឋមន្ត្រីជាអ្នកដឹកនាំការងាររបស់ទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី ។ រដ្ឋមន្ត្រីទទួលបន្ទុកទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី ក៏ជាអ្នកមានអំណាចក្នុងការធ្វើសេចក្តីសម្រេចក្នុងគ្រប់វិស័យទាំងអស់របស់ក្រសួងនានាក្នុងសកម្មភាព វិនិយោគទុន ពាណិជ្ជកម្ម ធនាគារ ការធានារ៉ាប់រង និងផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច ។
- ថ្នាក់ក្រសួងនិងរដ្ឋលេខាធិការដ្ឋាន ដែលក្នុងនោះរដ្ឋមន្ត្រី ឬរដ្ឋលេខាធិការជាប្រធានស្ថានប័នជាអ្នកគ្រប់គ្រងមន្ត្រីរាជការទាំងអស់ដែលនៅក្រោមឱវាទ ។ ក្រសួងនីមួយៗគេឃើញមានចែកជាខុទ្ទកាល័យផ្នែករដ្ឋបាល ផ្នែកអធិការកិច្ច ផ្នែកទីប្រឹក្សា ។ ខុទ្ទកាល័យជាលេខាធិការផ្ទាល់ ឬក៏ជាសេនាធិការផ្ទាល់របស់រដ្ឋមន្ត្រី ឬរដ្ឋលេខាធិការ ។
រដ្ឋបាលកណ្តាលមានភាពខ្លាំងធ្វើឱ្យមានការឯកភាពគ្នាក្នុងការអនុវត្តការងារដូចគ្នាដោយគ្មានករណីពិសេស ឬដោយឡែកសម្រាប់មូលដ្ឋានណាមួយឡើយ។ ប្រជាពលរដ្ឋមានសិទ្ធិស្មើគ្នាក្នុងការរួមវិភាគទានអនុវត្តការងារដែលតម្រូវឱ្យធ្វើ ។
ការប្រមូលផ្តុំអំណាចរដ្ឋបាលឱ្យនៅតែមួយកន្លែង និងធ្វើឱ្យដំណើការរដ្ឋបាលកណ្តាលមានបន្ទុកធ្ងន់ធ្ងរ ។ ប្រធានស្ថាប័នរដ្ឋបាលកណ្តាលមិនត្រឹមតែរវល់នឹងការងារទាំងនោះទេ តែពេលខ្លះថែមទាំងមិនអាចទាំងក្រសោមការងារទាំងនោះបានដែរ ។
កំណែទំរង់រដ្ឋបាលចាប់ផ្តើមនៅចុងសតវត្សទី ២០ ដែលជាកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងការរិះគន់ចំពោះវិធីសាស្ត្រនៃការគ្រប់គ្រងសាធារណៈតាមបែបប្រពៃណី។ ប៉ុន្តែជាគោលការណ៍មានគំនិតមួយចំនួនមានលក្ខណៈប្រហាក់ប្រហែលគ្នាដូចជាឯកជនភាវូបនីយកម្មសេវាកម្មរបស់រដ្ឋ ការយកចិត្តទុកដាក់លើក្រមសីលធម៌មន្ត្រីសាធារណៈ ការប្រឆាំងអំពើពុករលួយ ការបង្កើនការទទួលខុសត្រូវនិងអភិបាលកិច្ចល្អនៅគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ ។ ការងារនេះត្រូវធ្វើឱ្យមានសប្រសិទ្ធិភាពជូនប្រជាពលរដ្ឋក្រោមពាក្យស្លោកថា “ប្រែក្លាយរដ្ឋបាលសាធារណៈ ពីភាពជាអ្នកគ្រប់គ្រងឱ្យទៅជាអ្នកបម្រើប្រជាពលរដ្ឋវិញ” ។
ការកែទម្រង់រដ្ឋបាលជាមធ្យោបាយដ៏មានប្រសិទ្ធិភាពក្នុងបង្ខិតសេវាសាធារណៈឱ្យកាន់តែទៅជិតប្រជាពលរដ្ឋហើយសង្ឃឹមថានឹងទទួលបានផលប្រយោជន៍សំខាន់ៗដូចជា៖
- ប្រជាពលរដ្ឋមានលទ្ធភាពចូលរួមយ៉ាងសកម្មនៅមូលដ្ឋាន ។
- ផ្តល់សេវាសាធារណៈរបស់ក្រសួង ស្ថាប័ននៅថ្នាក់ជាតិកាន់តែរហ័ស
និងមានប្រសិទ្ធិភាព។
- បង្កើននូវលទ្ធភាពនៃការរកប្រភពធនធាននៅមូលដ្ឋានសម្រាប់ផ្តល់សេវា
និងការអភិវឌ្ឍ ។
ទិសដៅកំណែទម្រង់រដ្ឋបាលគឺ ដើម្បីលើកម្ពស់ការអភិវឌ្ឍតាម បែបលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ កាត់បន្ថយភាពក្រីក្រតាមរយៈការបង្កលក្ខណៈឱ្យប្រជាពលរដ្ឋក្នុងការធ្វើសេចក្តីសំរេចទាក់ទងនិងតម្រូវការចាំបាច់នានានៅមូលដ្ឋាន ។
រដ្ឋបាលឯកភាព គឺជាការរៀបចំអោយមានក្រុមប្រឹក្សានៅរដ្ឋបាលថ្នាក់ក្រោមជាតិដែលអាចម្ចាស់ការក្នុងការ គ្រប់គ្រងចាត់ចែងមុខងារ និងធនធាន រាប់ទាំងហិរញ្ញវត្ថុ បុគ្គលិក ទ្រព្យសម្បត្តិ ក្នុងមូលដ្ឋាន ហើយក្រុមប្រឹក្សានីមួយៗមានលទ្ធភាពសម្របសម្រួលប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពដើម្បីឆ្លើយតប និងតម្រូវការរបស់ប្រជាពលរដ្ឋតាមមូលដ្ឋាន ។
រដ្ឋាភិបាលជាអង្គការនីតិប្រតិបត្តិមានភារកិច្ចកំណត់ និងអនុវត្តកម្មវិធីនយោបាយរបស់រដ្ឋស្របតាមគោលការណ៍ដែលមានចែងក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញក្នុងការការពារឯករាជ្យ អធិបតេយ្យ បូរណភាពទឹកដី
រក្សាការពារទំនៀមទំលាប់និងប្រពៃណីដ៏ល្អរបស់ជាតិ ។
គោលបំណងនៃការបង្កើតរដ្ឋាភិបាលគឺ ៖
- ដើម្បីការពារផលប្រយោជន៍ប្រជាជន
រដ្ឋាភិបាលរិះរកគ្រប់មធ្យោបាយដើម្បីពង្រឹងច្បាប់ឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព ក្នុងគោលបំណងការពារផលប្រយោជន៍ទូទៅ ។
រដ្ឋាភិបាលការពារអាយុជីវិត កិត្តិយសសេចក្តីថ្លៃថ្នូររបស់ពលរដ្ឋ។
- ដើម្បីលើកស្ទួយសុខុមាលភាពប្រជាជន រដ្ឋាភិបាលអនុវត្ត និងពង្រឹងច្បាប់ផ្សេងៗព្រមទាំងផ្តល់សេវាកម្ម ដល់ប្រជាជន និងអប់រំថែទាំសុខភាព...។
- ដើម្បីថែរក្សាទំនៀមទម្លាប់ប្រពៃណីវប្បធម៌និងអត្តសញ្ញាណជាតិ រដ្ឋាភិបាលត្រូវតែលើកស្ទួយទស្សនជាតិនិយម និងធ្វើឱ្យប្រជាជនចេះស្រឡាញ់ ការពារប្រពៃណីទំនៀមទំលាប់ វប្បធម៌ជាតិ និងសហគមន៍ខ្លួន...។
- រដ្ឋាភិបាលជាអង្គការនីតិប្រតិបត្តិមានភារកិច្ចការពាររដ្ឋធម្មនុញ្ញអនុវត្តតាមច្បាប់ផ្សេងៗ
ដែលបានអនុម័តដោយអង្គការនីតិបញ្ញត្តិកំណត់និងអនុវត្តកម្មវិធីនយោបាយរបស់រដ្ឋស្របតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញ។
- រដ្ឋាភិបាលទទួលស្គាល់សិទ្ធិស្របច្បាប់របស់ប្រជាពលរដ្ឋគ្រប់រូបនៅក្នុងសង្គម ។
- រដ្ឋាភិបាលមានសិទ្ធិអំណាចចរចាធ្វើទំនាក់ទំនងពាណិជ្ជកម្មនិងសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ចវប្បធម៌ វិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកទេសជាមួយបរទេស ។
- រដ្ឋាភិបាលត្រូវការពារនីត្យានុកូលភាពជាតិ ធានាសណ្តាប់ធ្នាប់សន្តិសុខសាធារណៈ
យកចិត្តទុកដាក់ចំពោះ ជីវភាពប្រជាជន ។
- រដ្ឋាភិបាលត្រូវការពារឯករាជ្យ អធិបតេយ្យភាព បូរណភាពទឹកដី
រក្សាការពារទំនៀមទំលាប់និងប្រពៃណីល្អរបស់ជាតិ។