loader image
Skip to main content
Home
Completion requirements
View

        វប្បធម៌ខ្មែរ និងឥណ្ឌាមានទំនាក់ទំនងគ្នាជាយូណាស់មកហើយ ចាប់ពីរជ្ជកាល ហ៊ុន ទៀន និងនាងលាវ យី មកម្ល៉េះ ។ វប្បធម៌ឥណ្ឌា ដែលគេសង្កេតឃើញមានក្នុងវប្បធម៌ខ្មែរមានដូចជា ៖ អក្សរ ភាសាបាលី សំស្រ្កឹត ប្រពៃណី ទំនៀមទម្លាប់ ជំនឿ...។ ក្រៅពីនេះក៏មានសាសនាពីធំៗផងដែរ ៖ សាសនាព្រាហ្មណ៍ និងព្រះពុទ្ធសាសនា ។

១. សាសនាព្រាហ្មណ៍

        សាសនាព្រាហ្មណ៍ មានកំណើតនៅប្រទេសឥណ្ឌា ប្រមាណ ១៥០០ ឆ្នាំមុន គ.ស. ដែលនាំចូលដោយពួកអារ្យ័ន ។ សាសនានេះ បានហូរចូលក្នុងដែនដីសុវណ្ណភូមិចំនួនពីរលើកធំៗ គឺដើមសតវត្សរ៍ទី១តាមរយៈព្រះបាទ ហ៊ុន ទៀន និងព្រះនាង លីវ យី ។ ចំណែកលើកទី២នៅដើមសតវត្សរ៍ទី៥ ។

២. សម័យកាលសាសនាព្រាហ្មណ៍

សម័យធំៗនៃព្រាហ្មណ៍សាសនាចែកជាបី គឺ ៖

២.១. សម័យវេទនិយម (១៥០០ ឆ្នាំ -៥៥០ ឆ្នាំមុន គ.ស.)

        វេទនិយម គឺជាចលនាវប្បធម៌ឥណ្ឌាដែលឱ្យតម្លៃទៅលើគម្ពីវេទ ។ ការសិក្សាការអនុវត្តតាមទស្សនៈ ទ្រឹស្តីដែលមានរៀបរាប់នៅក្នុងគម្ពីរវេទ គឺជាចលនាវប្បធម៌ដែលមានគម្ពីរវេទជាមូលដ្ឋាន ។ ចំណេះគ្រប់យ៉ាងស្តីពីរបៀបរស់នៅ ទំនៀមទម្លាប់គោលការណ៍អប់រំ ការគ្រប់គ្រងស្រុកទេស ការរៀបចំសង្គមមនុស្ស ក៏មាននៅក្នុងគម្ពីរវេទដែរ ។ គម្ពីរវេទ មានបីដែលគេហៅថា “ត្រៃវេទ”។ ​ត្រៃវេទដូចជា ៖
+    ឫគវេទ ឬ ឫគ្ធេទ =(ឫគៈប្រែថា បួងសួង សរសើរ )
+    សាមវេទ (Samavada) សាមៈ ប្រែថា សម្លេងពីរោះ
+    យជុរវេទ (Yajuveda) យជុល ៖ ប្រែថា ការបូជា តេក្រោមកគេបន្ថែមវេទមួយទៀតជាទី៤ ហៅថា
អថវវេទ(athavaveda)

ក. អំពីពុទ្ធិ
        តាមលទ្ធិវេទពុទ្ធិដ៏ប្រសើរកើតឡើងអំពីអាទិទេព និងគម្ពីរវេទទាំងបួន ។ អ្នកដែលទទួលពុទ្ធិដ៏បរិសុទ្ធនេះមានតែព្រាហ្មណ៍ និងក្សត្រ ។ គម្ពីរ ក្បួនច្បាប់ ដែលជាអំណោយអាទិទេពទាំងនេះជាកក្តា និងជាទ្រឹស្តីនៃពុទ្ធិ ។

ខ. អំពីភាវៈ
          ភាវៈទាំងអស់គឺ លោកៈ ធម្មជាតិ ជាដើម សុទ្ធតែកើតឡើងដោយសារអាទិទេព ។ លោកៈនេះកើតឡើងដោយសារព្រះឥន្រ្ទ ។ ករណីអ្នកកសាងលោកព្រះឥន្រ្ទបានយកសរសរមកដាំហើយយកផ្ទៃមេឃមកធ្វើជាដំបូល ។

គ.អំពីសុខ
          សេចក្តីសុខស្ថិតនៅលើអាទិទេព ដែលជាអ្នកផ្តល់ឱ្យមនុស្សលោក ។ ដើម្បីបានសេចក្តីសុខមនុស្សម្នាក់ៗ ត្រូវមានភក្តីភាពចំពោះអាទិទេព ហើយត្រូវបួងសួងអង្វរកសុំអាទិទេព ដោយធ្វើពិធីបូជាញ្ញជាដើមថ្វាយចំពោះព្រះអង្គ ។
          សរុបមកពុទ្ធិ ភាវៈ សុខៈ ទាំងអស់តាមលទ្ធិវេទគឺសុទ្ធតែបានមកពី អាទិទេពបានសេចក្តីថាអាទិទេព ជាអ្នកបង្កើតនូវពុទ្ធិ ភាវៈ សុខៈ ។

២.២. សម័យព្រាហ្មណ៍និយម

          ពួកព្រាហ្មណ៍ ជាអ្នកគោរពបូជាអាទិទេព គេជឿថាបញ្ហាអាទិទេព គឺពុំមានបញ្ហាអសិ្តរូបទេ ដែលចាត់បញ្ចូលទៅក្នុងទស្សនវិជ្ជារូបនិយម ។ សម័យព្រាហ្មណ៍និយម គេនិយមគោរពទេវសំខាន់បីអង្គ គឺព្រះព្រហ្ម ព្រះសិវៈ និងព្រះវិស្ណុ ។

២.៣. សម័យហិណ្ឌូនិយម (ស.វ.ទី១០ -បច្ចុប្បន្ន)​

          សាសនាហិណ្ឌូ ជាការសំយោគរវាងបណ្តាសាសនា និងលទ្ធិផ្សេងនៅប្រទេសឥណ្ឌា ។ តែបើពិនិត្យឱ្យបានស៊ីជម្រៅទៅឃើញថា សាសនាហិណ្ឌូពុំមែនជាសាសនាថ្មីស្រឡាងនោះឡើយ តែជាសាសនាដែលផ្អែកលើទស្សនៈនៃលទ្ធិវេទ និងលទ្ធិព្រាហ្មណ៍ស្ទើរតែទាំងស្រុង ។

៤. ព្រះពុទ្ធសាសនា

        ក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនា ទស្សនទ្រឹស្តី លទ្ធិទាំងប៉ុន្មានរបស់ព្រះពុទ្ធ ត្រូវបានគេចងក្រងជាគម្ពីរដែលហៅថា ព្រះត្រៃបិដក ។ គម្ពីរព្រះត្រៃបិដក គឺជាឃ្លាំងផ្ទុកពុទ្ធវចនៈរបស់ព្រះពុទ្ធ ដែលទ្រង់ទេសនាទូន្មានរវាង ៤៥ ព្រះវស្សា ចាប់តាំងពីទ្រង់បានត្រាស់ដឹងព្រះសម្ពោធិញ្ញាណរហូតដល់ព្រះអង្គបានចូលនិញ្វាន ។គម្ពីរព្រះត្រៃបិដកមានចំនួនច្រើនជាងគម្ពីរវេទច្រើនណាស់ ច្រើនជាងគម្ពីរប៊ីប១១ដង ។
គម្ពីរព្រះត្រៃបិដក គឺគម្ពីរដែលជាឃ្លាំងផ្ទុកនូវពុទ្ធវចនៈចំនួន៨៤០០០ ធម្មក្ខន្ធ ហើយពុំមានជាវចនៈអាទិទេពនោះទេ ហើយក៏មិនមែនជាពាហិរសាសនាដែរ ។ គម្ពីរព្រះត្រៃបិដកមានបី គឺ៖
+     វិន័យបិដក (១៣ ភាគមាន២១០០០ ធម្មក្ខន្ធ )
+     សុត្តន្ធបិដក(១៤ ភាគ មាន២១០០០ ធម្មក្ខន្ធ)
+     អភិធម្មបិដក(៣៣ ភាគ មាន៤២០០០ ធម្មក្ខន្ធ) ។

Last modified: Thursday, 8 February 2024, 4:47 PM