ព្យាង្គមានទម្រង់ដូចខាងក្រោម
៖
o
ពស ៖ គោ ស
o
ពសព ៖ ទឹក កក
o
ពពស ៖ ស្ពៃ ខ្មៅ
o
ពពសព ៖ ក្រឹត្យ ក្រម
ដូចនេះ ព្យាង្គ គឺសូររួមនៃសទ្ទដែលបន្លឺឡើងតែមួយបន្សាយសំឡេង
។
ព្យាង្គនីមួយៗមាន សទ្ទដើមព្យាង្គ សទ្ទកណ្តាលព្យាង្គ និងសទ្ទចុងព្យាង្គ ។
ក. សទ្ទដើមព្យាង្គ
o
សទ្ទទោល ទម្រង់ “ពស ឬពសព”
ឧទាហរណ៍ ៖
ជីក < [ ជ
] + [ ី ] + ក
ដូចនេះ [ ជ ] ជាសទ្ទដើមព្យាង្គ ។
o
សទ្ទផ្សំ ទម្រង់ “ពពស ឬពពសព”
ឧទាហរណ៍ ៖
ប្រឹង < [ ប្រ ] + [
ឹ ] + ង
ដូចនេះ [ ប្រ ] ជាសទ្ទដើមព្យាង្គ ។
កំណត់សម្គាល់ ៖
សូរព្យញ្ជនៈទាំងអស់អាចប្រើជាព្យញ្ជនៈដើមព្យាង្គ ។ សូរព្យញ្ជនៈផ្សំទាំងអស់អាចប្រើជាព្យញ្ជនៈដើមព្យាង្គដែរ
។
ខ. សទ្ទកណ្តាលព្យាង្គ
o
សូរស្រៈក្នុងទម្រង់ “ពសព ឬពពសព”
ឧទាហរណ៍ ៖
ប្រើស < [ ប្រ ] + [
ើ ] + [ ស ]
ដូចនេះ ស្រៈ [ ើ
] ជាសទ្ទកណ្តាលព្យាង្គ ។
គ. សទ្ទចុងព្យាង្គ អាចជាស្រៈសូរ ឬសូរព្យញ្ជនៈ
o
សូរស្រៈក្នុងទម្រង់ “ពស ឬពពស”
ឧទាហរណ៍ ៖
ស្មៅ < [ ស ] + [
ៅ ]
ដូចនេះ ស្រៈ [ ៅ ] ជាសទ្ទចុងព្យាង្គ ។
o
សូរព្យញ្ជនៈក្នុងទម្រង់ “ពសព ឬពពសព”
ឧទាហរណ៍ ៖
អាវ < [ អ
] + [ ា ] + [ វ ]
ដូចនេះ ព្យញ្ជនៈ [ អ
] ជាសទ្ទចុងព្យាង្គ
។
