អត្ថបទអំណាននេះដកស្រង់ និងកែសម្រួលចេញទស្សនាវិជ្ជា ខុង ជឺ សុខសុត្ថាល ១៩៧២ ។
សង្ខេបអត្ថបទ
នៅតាមទន្លេលឿង
គេឃើញទូកនេសាទជាច្រើនមកពីភូមិភាគខាងជើង ដឹកទាសីស្អាតៗ កំណាត់សំពត់សូត្រ
និងភោជន៍សាលីល្អ តម្រង់ទៅស្រុកហាន កូវ ដើម្បីលក់ឱ្យត្រកូលលោកកម្ចាស់ស្រុក ។
លុះមកដល់ ស្រុកលូ ឈ្មួញសំពៅ
បានបញ្ជាឱ្យគេជញ្ជូនទ្រព្យដ៏មានតម្លៃឡើងទៅលើគោក ។នៅក្នុងវិមានលោកម្ចាស់លូ
គេបានរៀបចំពិធីជប់លៀងមួយ ។ គេបានបញ្ចេញទាសីស្អាតៗមកបង្ហាញទស្សនិកជន ។ ខណៈនោះ ខុងជឺ
ដែលមានអាយុ១៩ឆ្នាំ មាឌធំ តែស្លូតដូចអ្នកបួស...ត្រូវ លោកម្ចាស់លូ
បញ្ជាឱ្យជញ្ជូនស្នែងសត្វប្រឹសតំបន់ទឹកកកចេញពីសំពៅ ។
នៅឯបាតសំពៅ នារីម្នាក់ ដៃជើងជាប់ច្រវាក់ មុខជាំខ្មៅ
អាក្រក់អាក្រាតកាយ ឆ្កួតវង្វេងស្មារតី ចេះតែយំ សើច និងនិយាយផ្តេសផ្តាស ។ ខុង ជឺ
ក៏បានយកសម្លៀកបំពាក់មួយសម្រាប់ ទៅបិទបាំងកាយនាងនោះ ។
នាយសំពៅ ក៏បានសម្រេចចិត្តប្រគល់នាងនោះ ទៅ ខុងជឺ ។
ខុងជឺបានថ្លែងអំណរគុណដល់នាយសំពៅ ដែលបានធ្វើអំណោយស្រីល្អនោះ ឱ្យទៅគាត់(គាត់ថា
ជាស្រីល្អ) ធ្វើជាភរិយា ។ គាត់នឹងរៀបការនៅពេលខាងមុខ ។ សម្តីនេះ
ធ្វើឱ្យអ្នកសំពៅទាំងអស់ ដែលបានឮអស់សំណើចគ្រប់ៗគ្នា ។
ខុងជឺ បាននាំនារីជាតិម៉ុងហ្គោលនោះ ទៅឱ្យម្តាយគាត់ព្យាបាល ។
តែព្យាបាលមិនជាឡើយ ។ ដោយទាល់តម្រិះ ខុងជឺបានបង្រៀននាង ឱ្យចេះវៃអំបោះ ក្រសាវសូត្រ
ធ្វើកិច្ចការផ្ទះ និងបង្រៀនឱ្យចេះនិយាយភាសាចិន ជាដើម ។
ថ្ងៃមួយយុវតីនោះ ស្រាប់តែបាត់ខ្លួន បាត់ដំណឹងឈឹងពីខុងជឺ ។
ការបាត់ដំណឹងនេះ ធ្វើឱ្យខុងជឺ បញ្ចេញទស្សនៈ(គិត) ថា ៖
១. អំពើដែលខ្លួនគាត់ធ្វើទាំងអម្បាលម៉ាន
ជាការសង្រ្គោះមួយ សីលធម៌សកល
ជំរុញនូវឆន្ទៈមនុស្សឱ្យដើរទៅមាគ៌លូតលាស់ខាងផ្លូវចិត្តសាស្រ្ត ។
២. គាត់ថា ៖ ធ្វើគុណទៅហើយ
បើគេតបគុណហមវិញ ចាត់ទុកដូចជាពុំបានធ្វើគុណឡើយ ។
៣. គាត់បន្ត ៖
បើធ្វើគុណទៅហើយ ត្រឡប់នាមផលអាក្រក់វិញនោះត្រូវទទួល ចាត់ទុកដូចការពិសោធដោយដៃពីរ ។
៤. គាត់បន្ត ៖
ធ្វើគុណទៅហើយ បើវារលាយសាបសូន្យទៅ ត្រូវបន្តការធ្វើគុណទៅទៀតប្រៀបដូចត្រី
បើវាចឹកនុយអស់ហើយ គេត្រូវយកសន្ទូចមកបិទនុយថែមទៀត ។
រាត្រីមួយ...សំឡេងជើងសេះប្រហែល១០
បានមកឈប់នៅមុខផ្ទះ ។ រំពេចនោះ សំឡេងគោះទ្វារបន្ទាន់មួយ
ព្រមជាមួយនឹងសំឡេងស្រួយស្រែសរបស់ស្រ្តីម្នាក់ ជាបុត្រីមេកន្ទ្រាញ
ជាតិម៉ុងហ្គោល(ម្តាយខុងជឺ ស្គាល់) ។ ពិតជា យុវតីនេះមែន ។ នាងបានលួចរត់ទៅស្រុកខ្លួន
ដើម្បីព្យាបាលមុខមាត់ ដែលនាងបានលេបថ្នាំបំផ្លាញ កាលគេចាប់នាងលក់ធ្វើជាទាសករ
ក្នុងតម្លៃអំបិលតែ១០នាឡិ....ឱ្យជាដូចដើមវិញ ។