តែងសេចក្តីបែបពិភាក្សា
តម្រូវឱ្យអ្នកធ្វើតែងសេចក្តីម្តងនិយាយស្របតាមប្រធាន ម្តងនិយាយផ្ទុយជំនាស់នឹងប្រធាន
។
ដូចនេះតែងសេចក្តីពិភាក្សា
គឺជាប្រភេទតែងសេចក្តីមួយបែបដែលតម្រូវឱ្យយើងថ្លឹងថ្លែងពិចារណាលើមតិប្រធាន
ដែលក្នុងនោះមាន ៖
o
មតិស្រប
គឺជាមតិដែលយើងពន្យល់ស្របតាមមតិប្រធាន ។
o
មតិផ្ទុយ
គឺជាមតិដែលពន្យល់ជំទាស់ ឬប្រឆាំងនឹងមតិប្រធាន ។
o ការពិភាក្សា
គឺជាការថ្លឹងថ្លែងវិនិច្ឆ័យរវាងមតិស្រប និងមតិផ្ទុយ ដើម្បីប្រមើលមើលរកចំណុចរួមនិងចំណុចសមហេតុផលនៃមតិនីមួយៗ
។
o
ការសំយោគ
គឺជាការផ្សំមតិរួមគ្នា ឬបំពេញគ្នាទៅវិញទៅមករវាងមតិស្របនិងមតិផ្ទុយ ។
o លំនាំបញ្ហា
៖ ត្រូវផ្ដើមគំនិតនិយាយពីអ្វីដែលជាប់ទាក់ទងទៅនឹងប្រធាន ។
o ចំណូលបញ្ហា
៖ ត្រូវលើកយកបញ្ហារបស់ប្រធានមកបង្ហាញ ។
o ចំណោទបញ្ហា
៖ ត្រូវលើកបញ្ហារបស់ប្រធានមកចោទសួរតាមបែបពិភាក្សា៖
+ បើប្រធានមានមតិតែមួយត្រូវចោទសួរថា " មតិនេះត្រូវ ឬទេ
?
មតិនេះត្រូវឬខុស ? ” ។
+ បើប្រធានមានមតិពីរត្រូវចោទសួរថា "
មតិទាំងពីរនេះមួយណាត្រូវមួយណាខុស
? ” ។
o
ឃ្លាភ្ជាប់សេចក្ដី ៖ ដើម្បីជាមូលដ្ឋាននៃការបកស្រាយយើងគប្បីយល់នូវពាក្យ "…...” ។
o
ពន្យល់ពាក្យគន្លឹះ ៖ លើកយកពាក្យគន្លឹះរឺពាក្យអាថ៌កំបាំងរបស់ប្រធានមកពន្យល់ ។
o
ពន្យល់ន័យប្រធាន ៖ ត្រូវយកសេចក្ដីពន្យល់របស់ពាក្យគន្លឹះទៅជួសបំពេញជំវិញបញ្ហារបស់
ប្រធានទាំងមូល........ ។
o
ការបកស្រាយប្រធាន ៖
- មតិស្រប ៖ ត្រូវនិយាយអោយស្របទៅនឹងប្រធាន ហើយរកអំណះអំណាង ឬឧទាហរណ៍
មកបញ្ជាក់
និងធ្វើការសរុបមតិស្របរឺមតិទី១នេះថា " ពិតជាមានន័យត្រឹមត្រូវម្យ៉ាងដែរ " ។ (
មតិស្រប
= មតិទី១) ។
- មតិផ្ទុយ ៖ ត្រូវនិយាយអោយផ្ទុយ ឬឱ្យល្អៀងពីមតិស្រប
ហើយ រកអំណះអំណាង ឬឧទាហរណ៍មកបញ្ជាក់ និងធ្វើការសរុបមតិផ្ទុយរឺមតិទី២នេះថា
" ពិតជាមានន័យត្រឹមត្រូវម្យ៉ាងដែរ
។ ( មតិផ្ទុយ = មតិទី២ ) ។
-
ពិភាក្សាមតិ សំយោគមតិ ឬពិភាក្សាសំយោគមតិ ៖