(ជ៥) មេរៀនទី១៖ (សង្ខេបមេរៀន) ការជ្រើសរើសអាជីព

ជំពូកទី ៥              ការកំណត់គោលដៅជីវិត

មេរៀនទី ១            ការជ្រើសរើសអាជីព

សេចក្ដីផ្ដើម

- អាជីពគឺជាគោលបំណងដ៏សំខាន់សម្រាប់ជីវិតរបស់មនុស្សម្នាក់ៗ ។ មនុស្សគ្រប់រូបត្រូវចេះកំណត់គោលដៅ និងរៀបចំផែនការសម្រាប់អនុវត្តជាជំហានៗ ដើម្បីសម្រេចអ្វីដែលខ្លួនចង់បាននៅពេលអនាគត ។ ការជ្រើសរើសអាជីពតាំងពីវ័យកុមារភាព តាមរយៈការស្រមៃចង់ធ្វើអ្វីមួយ គឺជារឿងសំខាន់ ។

ពាក្យគន្លឹះ

• • • គោលដៅ៖ អ្វីៗដែលគេត្រូវធ្វើឱ្យបានសម្រេចនៅក្នុងគោលនយោបាយ ផែនការយុទ្ធសាស្ត្រ ឬបេសកកម្មណាមួយ។

    • អាជីព ៖ ដំណើរនៅមានជីវិត, ការនៅរស់; ការចិញ្ចឹមជីវិត, ដំណើរធ្វើការរបរចិញ្ចឹមជីវិត។

    • ពលកម្ម៖ ការងារដែលធ្វើដោយកម្លាំង។

    • ទុច្ចរិត៖ដំណើរប្រព្រឹត្តអាក្រក់ដោយកាយ, វាចា, ចិត្ត, (អកុសល) ។

១. និយមន័យអាជីព

- អាជីពគឺជាមុខរបរ ឬការប្រកបការងារត្រឹមត្រូវសុចរិត ដែលមនុស្សគ្រប់រូបត្រូវមានជាចាំបាច់សម្រាប់ចិញ្ចឹមជីវិត រស់នៅរបស់ខ្លួន គ្រួសារ និងដើម្បីរួមចំណែកអភិវឌ្ឍសហគមន៍ និងសង្គម ។ ឧទាហរណ៍ គ្រូបង្រៀន គ្រូពេទ្យ ជាងកាត់ដេរ អ្នកសារព័ត៌មាន ប៉ូលិស ទាហាន កសិករ ជាដើម ។ អាជីពត្រឹមត្រូវទាំងអស់សុទ្ធតែថ្លៃថ្នូរ លើកលែងតែមុខរបរទុច្ចរិត ។ អាជីពនីមួយៗត្រូវមានការរីកចម្រើនគ្រប់ពេលវេលា ហើយបង្ហាញអំពីជំនាញ និងភាពប៉ិនប្រសប់របស់បុគ្គល ។

២. ការកំណត់គោលដៅ

- ការកំណត់គោលដៅសម្រាប់ជីវិត និងការខិតខំព្យាយាមធ្វើឱ្យសម្រេចអ្វីដែលអ្នកចង់បាននៅពេលអនាគត មានសារៈសំខាន់ណាស់សម្រាប់ផែនការនៃជីវិត ។ ដើម្បីទទួលបានផ្លែផ្កា និងជោគជ័យ គេចាំបាច់ត្រូវកំណត់គោលដៅ និងដឹងពីអ្វីដែលខ្លួនចង់បានជាមុនសិន ។ ក្នុងវ័យសិក្សា សិស្សគួររៀនកំណត់គោលដៅជីវិត ដោយចាប់ផ្ដើមពីរំពឹងទុកនូវមុខរបរមួយដែលស្របតាមសមត្ថភាពរបស់ខ្លួន ។ ជោគជ័យនៃជីវិតផ្អែកលើការងារ មិនមែនលើវាសនានោះទេ ។ អ្នកដែលមានគោលដៅជីវិតច្បាស់លាស់ ច្រើនតែមានសុភមង្គល ។

៣. ការជ្រើសរើសអាជីព

- ដើម្បីជ្រើសរើសអាជីពឱ្យបានល្អប្រសើរសម្រាប់អនាគត មនុស្សម្នាក់ៗ ត្រូវពិចារណាលើចំណុចសំខាន់ៗដូចខាងក្រោម៖

៣.១.​ សមត្ថភាពវិជ្ជាជីវៈ

- មនុស្សម្នាក់ៗត្រូវយល់ដឹងនិងស្គាល់សមត្ថភាពជំនាញ ឯកទេសរបស់ខ្លួនឱ្យបានច្បាស់លាស់ជា មុនសិននិងត្រូវមានភាពប្រាកដប្រជាក្នុងខ្លួនថា នឹងអាចធ្វើអ្វីបានខ្លះ៖ ធ្វើបានក្នុងកម្រិតណាខ្លះ៖ មានបទ ពិសោធកម្រិតណាខ្លះក្នុងមុខជំនាញ ព្រោះបើការងារមិនសមស្របឬមិនត្រូវនឹងមុខជំនាញ វានឹងនាំ ឱ្យបរាជ័យពុំខានឡើយ ។

៣.២. ចំណង់ចំណូលចិត្ត

- មនុស្សម្នាក់ៗត្រូវគិតពិចារណា លើចំណង់ចំណូលចិត្តផ្ទាល់របស់ខ្លួនឬនិស្ស័យពីកំណើត ព្រោះនិស្ស័យពីកំណើតអាចជំរុញការងារឱ្យកាន់តែមានការអភិវឌ្ឍល្អ។ គេត្រូវពិចារណាថា តើអាជីព ឬការងារដែលគេជ្រើសរើសយកនោះស្របនឹងនិស្ស័យរបស់គេដែរឬទេ ។

៣.៣. ប្រភពធនធាន

- មនុស្សត្រូវចេះថ្លឹងថ្លែងពីប្រភពធនធានដែលគេមានជាមួយនឹងអាជីព មុខរបរដែលគេនឹង កំណត់ជ្រើសរើសយក ហើយវិភាគមើលថា តើអាចសម្រេចបានឬទេ ។ ប្រភពធនធានដែលត្រូវ ពិចារណា គឺចាប់តាំងពីសមត្ថភាពចំណេះដឹង កម្រិតបច្ចេកទេស ទ្រព្យសម្ភារៈ ថវិកា សុខភាព រួម ទាំងពេលវេលាផង ។ តើគេអាចធ្វើការងារនោះបានឬទេ? តើបានក្នុងកម្រិតណា?

៣.៤. ច្បាប់សង្គម

- គ្រប់ការងារ ដែលមនុស្សមានលទ្ធភាពធ្វើបាន ហើយដែលគេបម្រុងនឹងជ្រើសរើសយកនោះ ត្រូវតែជាអាជីពឬមុខរបរស្របច្បាប់ មុខរបរសុចរិត ទើបអាជីពឬមុខរបរនោះមានភាពយូរអង្វែងនិង រីកចម្រើន ។ មុខរបរដែលស្របនឹងច្បាប់សង្គមសំខាន់ណាស់ ព្រោះបើមុខរបរណាមិនស្របនឹងច្បាប់ នោះនឹងត្រូវមានទោសដូចដែលបានចែងនៅក្នុងច្បាប់ឬត្រូវសង្គមរារាំង។

៣.៥. តម្រូវការទីផ្សារពលកម្ម

- ដើម្បីឱ្យអាជីពឬមុខរបរបានរីកចម្រើន មនុស្សម្នាក់ៗត្រូវសិក្សាស្វែងយល់ពីតម្រូវការរបស់ទី ផ្សារពលកម្មថែមទៀត ។ បើពុំនោះទេ គេពុំអាចរកការងារធ្វើបានឬបាត់អាជីពនិងមិនអាចសម្រេច គោលដៅនៃជីវិតបានឡើយ ។ គេសង្កេតឃើញថា ពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ ពីមួយជំនាន់ទៅមួយជំនាន់ តម្រូវការទីផ្សារពលកម្មតែងតែប្រែប្រួល និងអភិវឌ្ឍន៍ជានិច្ច។ ដូចនេះ គេគប្បីបង្កើនសមត្ថភាពឱ្យ ឆ្លើយតបនឹងតម្រូវការទីផ្សារពលកម្មជាចាំបាច់ ។