(ជ៤) មេរៀនទី៥៖ (សង្ខេបមេរៀន) ការចូលរួមបោះឆ្នោត

ជំពូកទី ៤              ការរស់នៅជាមួយសហគមន៍

មេរៀនទី៥             ការចូលរួមបោះឆ្នោត

សេចក្ដីផ្ដើម

- ការចូលរួមជាសមាជិករបស់ក្រុមណាមួយ ទាមទារឱ្យមានការខិតខំប្រឹងប្រែងមួយឱ្យអស់ពីសមត្ថភាព ។ សមាជិកក្រុមម្នាក់ៗទាមទារឱ្យមានការទទួលខុសត្រូវទៅលើអាកប្បកិរិយានិងអត្តចរិត របស់ខ្លួន ។ ក្នុងនាមអ្នកជាសិស្ស អ្នកអាចដឹងថា ខ្លួនអ្នកកំពុងស្ថិតនៅក្នុងក្រុមមួយឬនៅក្នុងថ្នាក់រៀន មួយដែលតម្រូវឱ្យអ្នកចេះសាមគ្គីគ្នា ជួយគ្នាក្នុងការសិក្សា និងបង្កើតស្នាដៃជាក្រុម ។ ដូចនេះ៖ រាល់ មុខងារដឹកនាំ ត្រូវតែមានការចូលរួមពីសមាជិកក្រុមគ្រប់រូប ។ ក្រុមមួយមិនអាចមានការរីកចម្រើនឬ មានសណ្តាប់ធ្នាប់បានទេ ប្រសិនបើគ្មានអ្នកដឹកនាំ ។ អ្នកដឹកនាំត្រូវកើតឡើងពីការបោះឆ្នោតនិងជា មនុស្សមានសមត្ថភាព គុណធម៌ ហើយធ្វើអ្វីៗដើម្បីបម្រើផលប្រយោជន៍ក្រុមរបស់ខ្លួន ។

ពាក្យគន្លឹះ

• • • គុណធម៌៖ ធម៌ដែលមានដំណើរចម្រើនសេចក្ដីសុខទុក្ខតាមជាន់តាមថ្នាក់ បានខាងអំពើល្អ អាក្រក់ គឺបុណ្យបាបដែលបុគ្គលធ្វើ។ សេចក្ដីល្អ, សេចក្ដី បរិសុទ្ធិ, សេចក្ដីអាណិត, ប្រណី ...។

    • សណ្ដាប់ធ្នាប់៖ ចារិត, ឫកចារិត, បែបបទ។

    • អត្តចរិត៖ អាការនៃរាងកាយ, ដំណើរឬលំនាំនៃរាងកាយឬក៏នៃឫកពា។

    • ប្រយោជន៍៖ ដំណើរដែលគួរប្រកប, អ្វីៗដែលគេត្រូវការ, ដែលគេប្រកបទៅកើតការ, ផលដែលសម្រេចអំពីការប្រកប។

    • គណៈកម្មការ៖ ជនមួយក្រុម ឬ ក្រុមជំនុំដែលចាត់តាំងឡើង ដោយពិធីបោះឆ្នោត ឬ ដោយការជ្រើសតាំង សម្រាប់ឱ្យពិនិត្យកិច្ចការណាមួយដាច់មុខដោយឡែក។

    • ខិត្តប័ណ្ណ៖ សំបុត្រដែលគេបោះបាច ឬ ចែកផ្សាយ ដើម្បីឱ្យដឹងដំណឹងអ្វីមួយ។

១. ការរៀបចំការបោះឆ្នោត

- នៅក្នុងថ្នាក់រៀន ឬសាលារៀន សិស្សទាំងអស់ត្រូវតែមានតំណាងរបស់ខ្លួន ដែលត្រូវបានជ្រើសរើសឡើងដោយការបោះឆ្នោត ។ មុននឹងបោះឆ្នោតជ្រើសរើសតំណាង សិស្សទាំងអស់ត្រូវប្រជុំគ្នាបង្កើតគណៈកម្មការមួយ ដែលជ្រើសរើសក្នុងចំណោមសិស្ស ដោយមានការជួយរៀបចំពីសំណាក់លោកគ្រូ អ្នកគ្រូ ។ គណៈកម្មការរៀបចំការបោះឆ្នោតនេះអាចមានសមាសភាពប្រាំរូប គឺប្រធានមួយរូប អនុប្រធានមួយរូប លេខាធិការមួយរូប និងសមាជិកពីររូប ។ គណៈកម្មការនេះត្រូវរៀបចំចាត់ចែងក្នុងការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសតំណាងសិស្ស និងត្រូវមានជំហរអព្យាក្រឹត មិនលំអៀងទៅអ្នកណាម្នាក់ឡើយ ។ 

v ភារកិច្ចរបស់គណៈកម្មការរៀបចំការបោះឆ្នោតរួមមាន៖

• • • • • ធ្វើបទបញ្ញត្តិ និងសេចក្តីណែនាំផ្សេងៗសម្រាប់ការបោះឆ្នោត

        • រៀបចំបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត និងធ្វើប័ណ្ណបោះឆ្នោត

        • ផ្តល់ព័ត៌មានផ្សេងៗអំពីដំណើរការនៃការបោះឆ្នោត និងកំណត់ពេលវេលាសម្រាប់បោះឆ្នោត

        • ទទួល និងសម្រេចលើពាក្យសុំឈរឈ្មោះបោះឆ្នោតរបស់បេក្ខជនឈរឈ្មោះ

        • ពិនិត្យតាមដានការឃោសនាបោះឆ្នោត

        • រៀបចំដំណើរការបោះឆ្នោត ការរាប់សន្លឹកឆ្នោត ការបូកសរុបលទ្ធផល និងការប្រកាសលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោត

        • ដោះស្រាយបណ្តឹងតវ៉ាទាក់ទងនឹងដំណើរការនៃការបោះឆ្នោត

        • ត្រួតពិនិត្យភាពមិនប្រក្រតីនៃការបោះឆ្នោត

២. ការរៀបចំទីកន្លែងបោះឆ្នោ

- គណៈកម្មការរៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវរៀបចំទីកន្លែងបោះឆ្នោតឱ្យមានលក្ខណៈសមស្រប ដើម្បីឱ្យដំណើរការនៃការបោះឆ្នោតប្រព្រឹត្តទៅបានល្អ ។

v ទីកន្លែងសម្រាប់បោះឆ្នោតត្រូវមាន៖

• • • • • តុមួយសម្រាប់ប្រធានគណៈកម្មការរៀបចំការបោះឆ្នោតត្រួតពិនិត្យមើលទូទៅ

        • តុមួយសម្រាប់លេខាធិការ និងអនុប្រធានអង្គុយជិតគ្នា (លេខាធិការពិនិត្យ និងរកឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត ហើយអនុប្រធានណែនាំរបៀបបោះឆ្នោត និងផ្តល់សន្លឹកឆ្នោត)

        • បន្ទប់សម្ងាត់សម្រាប់គូសសន្លឹកឆ្នោត និងប៊ិចមួយ

        • តុសម្រាប់ដាក់ហិបឆ្នោត និងសមាជិកម្នាក់នៃគណៈកម្មការរៀបចំការបោះឆ្នោតពិនិត្យមើលអ្នកបោះឆ្នោតដាក់សន្លឹកឆ្នោតទៅក្នុងហិបឆ្នោត

        • សមាជិកម្នាក់ទៀតត្រួតពិនិត្យច្រកទ្វារបន្ទប់ចេញចូល

        • កៅអីមួយចំនួនសម្រាប់អ្នកសង្កេតការណ៍ ។

៣. ដំណើរការឃោសនារកសំឡេងឆ្នោត

- គណៈកម្មការរៀបចំការបោះឆ្នោតកំណត់ពេលវេលាសម្រាប់យុទ្ធនាការឃោសនារកសំឡេងឆ្នោត ។ យុទ្ធនាការនេះមានគោលបំណងឱ្យបេក្ខជនឈរឈ្មោះបោះឆ្នោតផ្សព្វផ្សាយអំពីគម្រោងការងារ ឬកិច្ចការដែលត្រូវធ្វើជូនដល់អ្នកបោះឆ្នោត ។ ក្នុងយុទ្ធនាការឃោសនានេះ បេក្ខជនម្នាក់ៗត្រូវមានអធ្យាស្រ័យ អត់ឱន គោរពបទបញ្ញត្តិ មិនគំរាមកំហែង សម្អាត បង្ខិតបង្ខំអ្នកបោះឆ្នោត ។

v សកម្មភាពឃោសនាអាចរួមមាន៖

• • • • • ការជួបជុំជាក្រុមតូច ឬក្រុមធំ

        • ការបញ្ចុះបញ្ចូលពីមនុស្សម្នាក់ទៅមនុស្សម្នាក់

        • ការបិទផ្សាយរូបភាពផ្សេងៗ និងពាក្យស្លោក

        • ការចែកខិត្តប័ណ្ណ

        • ការឃោសនា ផ្សព្វផ្សាយពីអ្វីដែលខ្លួនត្រូវធ្វើក្រោយពីបានជាប់ឆ្នោត ។

៤. ដំណើរការបោះឆ្នោត 

- មុនពេលកំណត់បោះឆ្នោត គណៈកម្មការរៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវរៀបចំសម្ភារៈ បញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត និងទីកន្លែងបោះឆ្នោតឱ្យបានត្រឹមត្រូវ ។ មុននឹងចាប់ផ្តើមការបោះឆ្នោត ប្រធានគណៈកម្មការត្រូវលើកហិបឆ្នោតបង្ហាញនៅចំពោះមុខអ្នកតំណាងសិស្ស និងអ្នកសង្កេតការណ៍ទាំងអស់ ដើម្បីបញ្ជាក់ថា នៅក្នុងហិបឆ្នោតគ្មានអ្វីទាំងអស់ ហើយបិទគម្របហិបឆ្នោតវិញឱ្យបានល្អ និងជាប់ ។ ក្រុមអ្នករៀបចំការបោះឆ្នោតបោះឆ្នោតមុនគេ បន្ទាប់មកអ្នកសង្កេតការណ៍ ហើយអ្នកចូលរួមបោះឆ្នោតទាំងអស់ដែលមានឈ្មោះនៅក្នុងបញ្ជីបោះឆ្នោត ។ អ្នកបោះឆ្នោតម្នាក់ៗមានសិទ្ធិបោះឆ្នោតតែមួយសន្លឹក និងបោះបានតែម្តងគត់ ហើយត្រូវបោះឆ្នោតដោយខ្លួនឯងផ្ទាល់ មិនអាចមានអ្នកបោះឆ្នោតជំនួសបានឡើយ ។

- ក្រោយពីការបញ្ចប់ការបោះឆ្នោត គណៈកម្មការរៀបចំការបោះឆ្នោតរៀបចំរាប់សន្លឹកឆ្នោត ។ មុននឹងបើកហិបឆ្នោត ប្រធានគណៈកម្មការបង្ហាញហិបឆ្នោតទៅអ្នកសង្កេតការណ៍ និងតំណាងសិស្សដើម្បីពិនិត្យ ។ បន្ទាប់មក រាប់ចំនួនសន្លឹកឆ្នោតដើម្បីផ្ទៀងផ្ទាត់ជាមួយចំនួនអ្នកបោះឆ្នោតក្នុងបញ្ជីឈ្មោះ ហើយចាប់ផ្តើមរាប់សន្លឹកឆ្នោតដោយសមាជិកគណៈកម្មការ ។ បេក្ខជនដែលឈ្នះឆ្នោតគឺអ្នកដែលទទួលបានសំឡេងឆ្នោតភាគច្រើន ។ បន្ទាប់មក ប្រធានគណៈកម្មការត្រូវប្រកាសលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោត។