នៅក្នុងមេរៀននេះ អ្នកនឹងសិក្សាអំពី៖
◊ ស្វែងយល់ពីភាពខុសគ្នារវាងវិក្កយបត្រ និងបង្កាន់ដៃ
◊ គោលគំនិតសំខាន់អំពីអ្វីជាកម្មវិធីសៀវភៅបញ្ជី និងរបៀបប្រើប្រាស់
◊ ការរៀបចំ និងធ្វើទ្រង់ទ្រាយរបាយការណ៍ចំណាយ និងវិក្កយបត្រល្អត្រឹមត្រូវដោយប្រើកម្មវិធីសៀវភៅបញ្ជី។
កិច្ចការជំនួញ គឺជាសកម្មភាព ឬព្រឹត្តិការណ៍ដែលកើតឡើងតាមរយៈការទិញឬចំណាយសម្រាប់ផលិតផលអ្វីមួយ ដែលបុគ្គលឬក្រុមហ៊ុនបានប្រព្រឹត្ត។
ដើម្បីធ្វើការតាមដានកិច្ចការជំនួញទាំងនេះរវាងក្រុមហ៊ុន ឬជាមួយអតិថិជនគួរតែមានឯកសារស្ដង់ដារពីរប្រភេទគឺ វិក័យបត្រ និងបង្កាន់ដៃ។
◊ វិក្កយបត្រ ជាឯកសារដែលឆ្លុះបញ្ចាំងពីកិច្ចព្រមព្រៀងរវាងអ្នកលក់ និងអ្នកទិញលើទំនិញ និងសេវាកម្មដែលអតិថិជនយល់ព្រមទិញនិងបង់ប្រាក់ទៅតាមតម្លៃដែលអ្នកទិញ និងអ្នកលក់បានយល់ព្រមទាំងសងខាង។
◊ បង្កាន់ដៃ ជាឯកសារដែលឆ្លុះបញ្ចាំងពីចំនួនទឹកប្រាក់ ដែលអតិថិជនបានបង់ប្រាក់។
វិក្កយបត្រ គឺជាឯកសារដែលអ្នកលក់ផ្ដល់ឱ្យអ្នកទិញ ឬអតិថិជននៅពេលដែលពួកគេទិញទំនិញ ឬជាវ សេវាកម្មអ្វីមួយ។ វិក្កយបត្រចែកចេញជាបីផ្នែក គឺ សេចក្ដីផ្ដើម តួសេចក្ដី និងសេចក្ដីបញ្ចប់។
ជាដំបូង សេចក្ដីផ្ដើមត្រូវតែបង្ហាញរូបភាពរបស់ក្រុមហ៊ុនដែលចេញវិក្កយបត្ររួមមានរូបសញ្ញារបស់ក្រុមហ៊ុន ឈ្មោះ និងអាស័យដ្ឋានព្រមទាំងចំនួនទឹកប្រាក់ដែលត្រូវបង់ពន្ធបើសិនជាមាន។
តួសេចក្ដីនៃវិក្កយបត្រជាកន្លែងដែលរៀបរាប់ពីផលិតផលដែលបានលក់ម្ដងមួយដោយរួមបញ្ចូលបរិមាណ (ចំនួន) និងតម្លៃក្នុងឯកតា។ក្នុងករណីផ្ដល់សេវាកម្មវិញ គួរតែរៀបរាប់ពីទំហំការងារ ឬសេវាកម្ម ដោយផ្ដល់សេចក្ដីលម្អិតបើសិនជាចាំបាច់។
សេចក្ដីបញ្ចប់នៃវិក្កយបត្រតែងតែមានតម្លៃសរុបនៃមុខទំនិញនីមួយៗដែលមាននៅក្នុងវិក្កយបត្រ (ដោយបូកតម្លៃនៃមុខទំនិញនីមួយៗដែលមាននៅក្នុងតួសេចក្ដី)។ បន្ទាប់មក បើសិនជាមានពន្ធត្រូវបន្ថែម នោះតម្លៃសរុបនៃពន្ធនឹងត្រូវបញ្ចូលផងដែរ។ ជាទូទៅប្រាក់ពន្ធគឺជាភាគរយនៃតម្លៃសរុបដែលជាធម្មតាត្រូវកំណត់ភាគរយនោះ។ ជាចុងបញ្ចប់តម្លៃសរុបនៅក្នុងវិក្កយបត្រត្រូវបានរៀបរាប់ ដោយបូករវាងតម្លៃសរុប និងប្រាក់ពន្ធ។
បង្កាន់ដៃ គឺជាឯកសារដែលសាមញ្ញបំផុត ហើយវាមិនផ្លូវការដូចវិក្កយបត្រទេ។វាបញ្ជាក់ពីចំនួនទឹកប្រាក់ដែលបានបង់ដោយបុគ្គល ឬស្ថាប័នដល់អ្នកណាម្នាក់ផ្សេងទៀត។
ប្រាក់ដែលជាកម្មសិទ្ធិរបស់ក្រុមហ៊ុន ការចំណាយនីមួយៗត្រូវតែមានការអនុញ្ញាត ការកត់ត្រា និងចុះបញ្ជីឱ្យបានច្បាស់លាស់ ដើម្បីតាមដានពីចំនួនទឹកប្រាក់ប៉ុន្មានដែលបានចំណាយ និងចំណាយទៅលើអ្វីខ្លះ ព្រមទាំងប្រាកដថាទឹកប្រាក់ដែលបានចំណាយមានភាពត្រឹមត្រូវ និងអាចដឹងថា អ្នកណាបានអនុញ្ញាតក្នុងការចំណាយនេះ។
របាយការណ៍ចំណាយធ្វើឡើងនៅពេលចំនួនទឹកប្រាក់ដែលត្រូវចំណាយតិច ឬច្រើនមានភាពច្បាស់លាស់ និងអ្នកគ្រប់គ្រងមានជំនឿថា បុគ្គលដែលត្រូវបានផ្ទេរភារកិច្ចមានគំនិតច្បាស់លាស់ពីអ្វីដែលចាំបាច់ និងគាត់ត្រូវបានគេទុកចិត្តឱ្យទិញរបស់ត្រឹមត្រូវក្នុងតម្លៃត្រឹមត្រូវ។ដើម្បីធ្វើរបាយការណ៍ បុគ្គលិកដែលបានទទួលប្រាក់នឹងត្រូវធ្វើកិច្ចការ ដែលយើងហៅថារបាយការណ៍ចំណាយ។ របាយការណ៍ចំណាយគឺជាឯកសារដែលបង្ហាញពីទំនិញ និងសេវាកម្មអ្វី ដែលបានទិញដោយចំណាយប្រាក់នោះ និងតម្លៃទំនិញនីមួយៗ។
សៀវភៅបញ្ជី គឺជាតារាងដែលគេប្រើសម្រាប់ផ្ដល់ព័ត៌មានអំពីចំនួន និងតម្លៃ។ វាផ្សំឡើងដោយក្រឡាច្រើនដែលតម្រៀបជាជួរដេក និងជួរឈរដែលក្រឡានីមួយៗអាចមានអត្ថបទ ចំនួន ឬកាលបរិច្ឆេទ។
កម្មវិធីសៀវភៅបញ្ជី គឺជាកម្មវិធីនៅក្នុងកុំព្យូទ័រដែលជួយសម្រួលដល់អ្នកប្រើក្នុងការបង្កើតរៀបចំ និងបោះពុម្ពសៀវភៅបញ្ជី។កម្មវិធីនេះបង្ហាញជាក្រឡាត្រង ដែលត្រូវបានរៀបចំជាជួរដេក និងជួរឈរ។
ឯកសារកម្មវិធីសៀវភៅបញ្ជី គឺជាឯកសារដែលបានបង្កើតឡើងដោយកម្មវិធីសៀវភៅបញ្ជីឬកម្មវិធីនព្វន្ត (Open office.org Cal) ដែលមានផ្ទុកសៀវភៅបញ្ជី។ វាជាទូទៅមានកន្ទុយឯកសារឈ្មោះថា “ .ods” ។
រូបមន្ដអាចឱ្យយើងគណនាតម្លៃដោយស្វ័យប្រវត្តិដែលផ្អែកលើចំនួន ដែលមាននៅក្នុងក្រឡាផ្សេងនៃសៀវភៅបញ្ចី។ រូបមន្ដជាការប្រើសញ្ញាប្រមាណវិធីគណនាលេខនព្វន្តដើម្បីធ្វើការគណនារកលទ្ធផលដែលប្រើព័ត៌មាននៅក្នុងក្រឡាផ្សេង។ ត្រូវចងចាំថារាល់ការគណនារូបមន្តទាំងអស់ត្រូវចាប់ផ្ដើមដោយសញ្ញាស្មើ។
នៅក្នុងមេរៀននេះយើងនឹងសិក្សាតែលើអនុគមន៍ SUM ដែលមានតួនាទីធ្វើការគណនាផលបូកនៃតម្លៃដែលមានស្រាប់នៅក្នុងក្រឡាតែប៉ុណ្ណោះ។ SUM ជាអនុគមន៍ដែលគេពេញនិយមប្រើនៅពេលចំនួនឬតម្លៃត្រូវគណនាស្ថិតនៅក្នុងជួរក្រឡា។ អនុគមន៍ SUM គឺជាអនុគមន៍មួយដែលមានប្រយោជន៍បំផុតនៅក្នុងសៀវភៅបញ្ជី ហើយវាត្រូវបានគេប្រើ សម្រាប់គណនាផលបូកនៃតម្លៃសរុបទាំងអស់ដែលអ្នកប្រើកំពុងតែធ្វើការជាមួយ (ដូចជា តម្លៃសរុបនៃរបាយការណ៍ចំណាយ)។ ជួរក្រឡាគឺជាក្រុមនៃក្រឡាដែលស្ថិតនៅជាប់គ្នា អាចជាបណ្ដុំនៃក្រឡាក្នុងជួរដេក ឬជួរឈរមួយឬច្រើន។
នៅក្នុងសៀវភៅបញ្ជីក្រឡាដែលមានអត្ថបទត្រូវបានធ្វើទ្រង់ទ្រាយតាមកម្មវិធីដែលស្រដៀងគ្នាទៅនឹងការធ្វើទ្រង់ទ្រាយអត្ថបទនៅក្នុងកម្មវិធីវាយអត្ថបទដែរ។ ការធ្វើទ្រង់ទ្រាយជាចំនួនជាលក្ខណៈមួយយ៉ាងសំខាន់នៅក្នុងសៀវភៅបញ្ជី។ ចំនួនមានទ្រង់ទ្រាយជាក់លាក់របស់វាទៅតាមអ្វីដែលអ្នកប្រើចង់បាន។ ឧទាហរណ៍ ចំនួនអាចធ្វើទ្រង់ទ្រាយជារូបិយប័ណ្ណ ឬភាគរយ ហើយយើងក៏អាចកំណត់ខ្ទង់ទសភាគតាមបំណងផងដែរ។
ទ្រង់ទ្រាយអាចនឹងត្រូវបានអនុវត្តដោយស្វ័យប្រវត្តិនៅពេលកាលបរិច្ឆេទត្រូវបានបញ្ចូល ហើយក៏អាចផ្លាស់ប្ដូរវាពីទ្រង់ទ្រាយមួយទៅទ្រង់ទ្រាយមួយផ្សេងទៀតបានយ៉ាងងាយផងដែរដោយមិនចាំបាច់ផ្លាស់ប្ដូរតម្លៃនៅក្នុងក្រឡាទេ គ្រាន់តែប្ដូរទ្រង់ទ្រាយវាតែប៉ុណ្ណោះ។
ប្រភេទទិន្នន័យ (អត្ថបទ ឬចំនួន) ត្រូវបានកំណត់ឬសម្គាល់ដោយការតម្រឹមទៅខាងឆ្វេងឬស្ដាំក្រឡា បើសិនជា ទិន្នន័យដែលអ្នកវាយបញ្ចូលត្រូវបានតម្រឹមឆ្វេងមានន័យថាប្រភេទទិន្នន័យនេះគឺជាអត្ថបទ។ ចំណែកឯទិន្នន័យដែលតម្រឹមស្ដាំក្រឡាអាចត្រូវបានទទួលស្គាល់ជាលេខ និងអាចប្រើសម្រាប់ការគណនា។
នៅក្នុងសៀវភៅបញ្ជីក៏អាចធ្វើបានក្នុងការកំណត់បន្ទាត់ជាប្រភេទផ្សេងៗខណ្ឌចែកក្រឡា ឬរំលេចក្រឡាណាមួយ។ បើអ្នកមានភាពបត់បែនក្នុងការសម្រេចចិត្តកំណត់បន្ទាត់ចំពោះក្រឡាណា ឬយកចេញបន្ទាត់ខ្លះឬទាំងអស់តាមបំណង។