រដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ដែលជាច្បាប់គ្រឹះរបស់ជាតិ បានទទួលស្គាល់ការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងការផ្ដល់សិទ្ធិសេរីភាពគ្រប់បែបយ៉ាងដល់ពលរដ្ឋគ្រប់រូប។ រដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានទទួលស្គាល់ការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងការផ្ដល់សិទ្ធិសេរីភាពគ្រប់បែបយ៉ាង ដល់ពលរដ្ឋគ្រប់រូប ដូចជា សិទ្ធិទទួលការអប់រំ សិទ្ធិជ្រើសរើសមុខរបរ សិទ្ធិបោះឆ្នោត សិទ្ធិបង្កើតសមាគម និងគណបក្សនយោបាយ សិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការធ្វើដំណើរ ការតាំងទីលំនៅ សិទ្ធិក្នុងការបញ្ចេញមតិ សិទ្ធិមានការសម្រាក និងកម្សាន្តកាយ សិទ្ធិដើម្បីមានសន្តិសុខសង្គម សិទ្ធិខាងជំនឿសាសនា ។ល។
ពលរដ្ឋទទួលបានសិទ្ធិពេញលេញដែលធានាដោយច្បាប់ពលរដ្ឋទាំងអស់
មិនត្រូវប្រើប្រាស់សិទ្ធិសេរីភាពនោះធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់សិទ្ធិរបស់អ្នកដទៃ
ឬប៉ះពាល់ដល់របៀបរៀបរយសណ្ដាប់ធ្នាប់សាធារណៈ និងទំនៀមទម្លាប់ដ៏ល្អផូរផង់របស់សង្គមជាតិជាដាច់ខាត។ សង្គមជាតិបានផ្ដល់សិទ្ធិសេរីភាព
និងសេវាកម្មសាធារណៈគ្រប់បែបយ៉ាងជូនដល់ប្រជាពលរដ្ឋ ដូចជា ការផ្ដល់ការអប់រំ ការថែទាំ
និងព្យាបាលជំងឺ ការធានាឱ្យមានសណ្ដាប់ធ្នាប់សន្តិសុខ
ការកសាងប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធផ្សេងៗ ។ល។ ពលរដ្ឋម្នាក់ៗ ក៏ត្រូវតែបំពេញតួនាទី
ករណីយកិច្ចការទទួលខុសត្រូវតបទៅសង្គមជាតិវិញដែរដូចជា៖
- ការគោរពច្បាប់
- ការចូលរួមជួយថែរក្សាទ្រព្យសម្បត្តិសាធារណៈ
- ការថែរក្សាបរិស្ថាន ។ល។
ក្នុងនាមជាប្រជាពលរដ្ឋ យើងត្រូវតែប្រកាន់ខ្ជាប់តួនាទី និងមានការទទួលខុសត្រូវ ចំពោះសហគមន៍ និងប្រទេសជាតិរបស់យើង ដើម្បីឱ្យសហគមន៍និងប្រទេស មានការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយជោគជ័យនិងមាននិរន្តរភាព។ តួនាទីរបស់ពលរដ្ឋ គឺទាក់ទងទៅនឹងការចូលរួមធ្វើឱ្យមានការអភិវឌ្ឍនៅក្នុងសហគមន៍ទាំងមូលដូចជា ការចូលរួមសម្អាតបរិស្ថាន អនាម័យ ការថែទាំ សុខភាព សុវត្ថិភាព ការចូលរួមជួយរក្សាសណ្ដាប់ធ្នាប់ ។ល។ គឺធ្វើយ៉ាងណាឱ្យមនុស្សទាំងអស់ដែលរស់នៅក្នុងសហគមន៍មួយមានបរិស្ថានល្អ មានកន្លែងធ្វើការងារនិងការរស់នៅមានសុខុមាលភាព។
តួនាទីពលរដ្ឋគ្រប់រូប គឺចូលរួមធ្វើឱ្យគ្រួសារមានសុខដុមរមនា ជីវភាពរស់នៅសមរម្យ ធូរធារ ថ្លៃថ្នូរ និងសហគមន៍រីកចម្រើនក្នុងគ្រប់វិស័យដូចជា វិស័យសេដ្ឋកិច្ច សង្គមកិច្ច វប្បធម៌ និងនយោបាយ។
បច្ចុប្បន្ន ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជានៅតែបន្តការលើកស្ទួយប្រព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ចទីផ្សារ
ដោយមានរៀបចំប្រព័ន្ធច្បាប់ផ្សេងៗ
សម្រាប់គ្រប់គ្រងសកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ចទីផ្សារឱ្យកាន់តែប្រសើរឡើង ដើម្បីធានាបានរបបសេដ្ឋកិច្ចមួយដែលមានស្ថិរភាពនិងបានជំរុញឱ្យមានការចូលរួមបណ្ដាក់ទុនពីគ្រប់មជ្ឈដ្ឋានពិសេសផ្នែកឯកជនដែលមានតួនាទីជាកម្លាំងចលករក្នុងការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចជាតិ។ នៅក្នុងវិស័យសេដ្ឋកិច្ច រដ្ឋនិងពលរដ្ឋមានតួនាទីដូចជា៖
+ រដ្ឋជំរុញការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចគ្រប់វិស័យ ពិសេសវិស័យកសិកម្ម
សិប្បកម្ម កសិឧស្សាហកម្ម។
+ ពលរដ្ឋមានសិទ្ធិជ្រើសរើសការងារស្របច្បាប់តាមសមត្ថភាពរបស់ខ្លួន
មានសិទ្ធិលក់ដូរផលិតផល។
+ រដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា
ដែលជាច្បាប់គ្រឹះរបស់ជាតិ បានទទួលស្គាល់ការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស
និងការផ្ដល់សិទ្ធិសេរីភាពគ្រប់បែបយ៉ាងដល់ពលរដ្ឋគ្រប់រូប។
+ អាស្រ័យដោយមានធនធានទាំងនេះ ពលរដ្ឋមានតួនាទីនិងករណីយកិច្ចយ៉ាងសកម្ម
ក្នុងការចូលរួម បង្កបង្កើតផលឱ្យបានទាន់ពេលវេលា
និងរកវិធីបង្កើនផលិតផល ឱ្យបានច្រើនសម្រាប់ផ្គត់ផ្គង់គ្រួសារផង។
+ សម្រាប់លក់ដូរនៅលើទីផ្សារក្នុងស្រុក
និងសម្រាប់នាំចេញទៅលក់នៅក្រៅប្រទេសទៀតផង។
+ ដោយឡែក ចំពោះអ្នកជាសិស្ស ក្រៅពីការសិក្សារៀនសូត្រ
អ្នកត្រូវចូលរួមជួយធ្វើការងារឪពុកម្ដាយ បងប្អូន
ដើម្បីជួយសម្រាលបន្ទុកការលំបាករបស់ក្រុមគ្រួសារដូចជា អ្នកត្រូវចូលរួមជីកប្រឡាយ ទប់ភ្លឺស្រែ ដកស្ទូង ច្រូតកាត់ ប្រមូលផលជាដើម។
+ តួនាទីសំខាន់មួយទៀតរបស់ពលរដ្ឋនៅក្នុងសហគមន៍
គឺចូលរួមថែរក្សាការពារសំណង់សាធារណៈមានដូចជា ប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រ ផ្លូវគមនាគមន៍ ...
ដែលផ្ដល់ប្រយោជន៍ដល់ខ្លួននិងសហគមន៍។
+ ពលរដ្ឋមានសិទ្ធិជ្រើសរើសការងារស្របច្បាប់តាមសមត្ថភាពរបស់ខ្លួន
មានសិទ្ធិលក់ដូរផលិតផលនិងលក់ដូរទ្រព្យសម្បត្តិស្របច្បាប់របស់ខ្លួនដោយសេរី។
+ តួនាទីផ្សេងទៀតរបស់ពលរដ្ឋដែលទាក់ទងនឹងវិស័យសេដ្ឋកិច្ចនេះ
គឺការចូលរួមបង់ពន្ធ។ការបង់ពន្ធ គឺជាបរិមាណប្រាក់ដែលពលរដ្ឋ
ឬក្រុមហ៊ុនអាជីវកម្មត្រូវបង់ជូនរដ្ឋ។
ចំពោះវិស័យសង្គមកិច្ច ពលរដ្ឋម្នាក់ៗមានតួនាទីចាំបាច់ក្នុងការចេះរស់នៅរួមគ្នា ចេះជួយគ្នាក្នុងគ្រាលំបាក ជួយកុមារកំព្រា ជនពិការ មនុស្សចាស់ជរា ។ ដើម្បីធ្វើឱ្យសហគមន៍មាសុខុមាលភាព និងសន្តិភាពនៃជីវិត។
+ ដើម្បីធ្វើឱ្យសហគមន៍មានសុខមាលភាព ពលរដ្ឋទាំងអស់នៅក្នុងសហគមន៍ត្រូវមាន៖
- សាមគ្គីភាព មានជំនឿទុកចិត្តគ្នាទៅវិញទៅមក
ការរួមសហការគ្នាដើម្បីជួយថែរក្សាការពារទ្រព្យសម្បត្តិរបស់ខ្លួន
ក៏ដូចជាទ្រព្យសម្បត្តិរបស់សហគមន៍។
- កាតព្វកិច្ចសម្អាតបរិស្ថានទាំងនៅលំនៅស្ថានរបស់ខ្លួន
ទាំងនៅសហគមន៍ទាំងមូល ដើម្បីឱ្យមានអនាម័យ សុខុមាលភាពនិងបរិស្ថានស្អាត។
- ការចូលរួមការពារសុវត្ថិភាព សន្តិសុខ នៅក្នុងសហគមន៍។
- ចំពោះវិស័យសង្គមកិច្ច ពលរដ្ឋម្នាក់ៗមានតួនាទី ចាំបាច់ក្នុងការចេះរស់នៅរួមគ្នា
ចេះជួយគ្នា
- ក្នុងគ្រាលំបាក ជួយកុមារកំព្រា ជនពិការ មនុស្សចាស់ជរា។
- ដើម្បីធ្វើឱ្យសហគមន៍មាសុខុមាលភាព និងសន្តិភាពនៃជីវិត។
- ការចូលរួមសម្អាតសួនច្បារសាធារណៈ និងទីកន្លែងកម្សាន្ដផ្សេងៗទៀត សម្រាប់សម្រាក
- លំហែកាយ ក្រោយពីការបំពេញការងារនឿយហត់។ល។
ដើម្បីថែរក្សាការពារនិងពង្រឹងអត្តសញ្ញាណជាតិ ពលរដ្ឋទាំងអស់មានតួនាទី លើកតម្កើងវប្បធម៌ ប្រពៃណី ទំនៀមទម្លាប់ជាតិ និងចូលរួមថែរក្សាការពារប្រាសាទបុរាណវត្ថុសិល្បៈ រមណីយដ្ឋានប្រវត្តិសាស្ត្រឱ្យបានគង់វង្ស។
+ ក្នុងវិស័យវប្បធម៌ ពលរដ្ឋម្នាក់ៗត្រូវចូលរួម៖
- ករណីយកិច្ចចូលរួមចំណែកជួយថែរក្សាកេរមរតកដ៏មានតម្លៃដែលបន្សល់ទុកដោយបុព្វបុរសខ្មែរ
ដូចជាប្រាសាទបុរាណ ទឹកដី ព្រៃឈើ ប្រពៃណី ទំនៀមទម្លាប់ ដ៏ល្អរបស់ជាតិ។
- ដើម្បីថែរក្សាការពារ និងពង្រឹងអត្តសញ្ញាណជាតិពលរដ្ឋទាំងអស់ មានតួនាទី
លើកតម្កើងវប្បធម៌ប្រពៃណី ទំនៀមទម្លាប់ជាតិ
និងចូលរួមថែរក្សាការពារប្រាសាទបុរាណវត្ថុសិល្បៈ
រមណីយដ្ឋានប្រវត្តិសាស្ត្រឱ្យបានគង់វង្ស។
- ការចូលរួមក្នុងការសិក្សានៅគ្រប់កម្រិតដោយរដ្ឋ បានយកចិត្តទុកដាក់
លើកស្ទួយសិទ្ធិពលរដ្ឋក្នុងការទទួលការអប់រំ ប្រកបដោយគុណភាពនៅគ្រប់កម្រិត ដើម្បីឱ្យពលរដ្ឋគ្រប់រូបមានភ័ព្វសំណាងគ្រប់គ្នាក្នុងការកសាងជីវិត។
+ តួនាទីពលរដ្ឋជាសំខាន់ដែលទាក់ទងនឹងវិស័យនយោបាយគឺ
៖
- ការចូលរួមពង្រឹងថែរក្សាសន្តិភាព
សុវត្ថិភាព សណ្ដាប់ធ្នាប់សង្គម
ការគោរពសិទ្ធិនិងសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ
- អ្នកដទៃ
ការប្រកាន់ខ្ជាប់សីលធម៌សង្គម ការគោរពច្បាប់ និងគោលនយោបាយផ្សេងៗរបស់រដ្ឋ។
+ ពលរដ្ឋម្នាក់ៗ
នៅក្នុងសហគមន៍មានតួនាទីចូលរួមក្នុងវិស័យនយោបាយដូចជា៖
- បោះឆ្នោតជ្រើសរើសតំណាងថ្នាក់ជាតិនិងថ្នាក់មូលដ្ឋាន។
- ធ្វើសេចក្ដីសម្រេចផ្សេងៗដែលទាក់ទងដល់ការអភិវឌ្ឍនៅមូលដ្ឋាន។
- គោរពច្បាប់សង្គម ព្រោះការគោរពច្បាប់ គឺជាកាតព្វកិច្ចរបស់ពលរដ្ឋគ្រប់រូប។
- ប្រើប្រាស់សិទ្ធិសេរីភាពរបស់ខ្លួន ស្របតាមច្បាប់ ដូចជា ការចូលរួមបង្កើតសមាគម
ការជួបប្រជុំ ការតស៊ូមតិ។
- ពលរដ្ឋល្អ ឬពលរដ្ឋជឿនលឿន
តែងមានការយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះសុខុមាលភាព វិបុលភាព សុភមង្គលរបស់សមាជិកសហគមន៍
និងតែងប្រកាន់ខ្ជាប់ស្មារតីទទួលខុសត្រូវ
ក្នុងការចូលរួមចំណែកជួយកសាងសហគមន៍របស់ខ្លួន
ឱ្យក្លាយទៅជាកន្លែងដ៏ល្អសម្រាប់ធ្វើការងារ និងការរស់នៅ។