ប្រព័ន្ធពិភពលោកមួយបានចាប់កំណើតឡើងប្រព័ន្ធពិភពលោកនោះគឺជាមេត្រូប៉ូលដែលក្នុងនោះមានអំណាចហិរញ្ញវត្ថុ អំណាចនវកម្ម (ការបង្កើតថ្មី) អំណាចនៃការសម្រេច អំណាចនៃការស្រាវជ្រាវ ភាពម្ចាស់ការលើភ្លុច និងអំណាចនយោបាយ។
មេត្រូប៉ូលគឺជាទីក្រុងដ៏សំខាន់នៅក្នុងតំបន់មួយឬប្រទេសមួយដែលមានឥទ្ធិពលទៅលើទីក្រុងដទៃទៀត នៅក្នុងតំបន់នោះ ឬប្រទេសនោះ។ សារៈសំខាន់នៃមេត្រូប៉ូលរួមមានដូចខាងក្រោម៖
បែងចែកនិងផ្តល់នូវផលិតផលផ្សេងៗដល់ទីក្រុងដទៃទៀតជាមជ្ឈមណ្ឌលសម្រេចនិងបញ្ជារបស់ប្រទេស
និងទីក្រុងដទៃទៀតជួយជម្រុញឲ្យទីក្រុងដទៃទៀតមានការរីកចម្រើនជម្រុញឲ្យមានទំនាក់ទំនងគ្នារវាងទីក្រុងនិងទីក្រុងនៃបណ្តាប្រទេសនានាលើពិភពលោកធ្វើឲ្យសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសនីមួយៗ និងពិភពលោកមានការអភិវឌ្ឍ។ជាទូទៅលក្ខណៈសម្គាល់សំខាន់បំផុតនៃមជ្ឈមណ្ឌលជម្រុញសេដ្ឋកិច្ចមួយរួមមានដូចខាងក្រោម៖ មានអំណាចហិរញ្ញវត្ថុមានអំណាច នៃការសម្រេចមានអំណាច នៃការស្រាវជ្រាវ និងនវកម្ម (បង្កើតថ្មី) មានអំណាចលើភ្លុចទាំងឡាយមានអំណាចនយោបាយ។
+ អំណាចហិរញ្ញវត្ថុសំខាន់ៗហើយដែលត្រូវគេចាត់ទុកជាខ្នាតអន្តរជាតិមានចំនួន១០ដែលក្នុងនោះមានមជ្ឈមណ្ឌល
បង្វិល ៣ ក្នុងការធ្វើចរាចរណ៍លើពិភពលោក រួមមានដូចខាងក្រោម៖
- ទីក្រុងតូក្យូ ប្រទេសជប៉ុន ៖ ទទួលបានការរីកចម្រើនអស្ចារ្យណាស់
- ទីក្រុងញូវយ៉ក សហរដ្ឋអាមេរិច
៖ ជាមជ្ឈមណ្ឌលធំជាងគេបំផុតនៅក្នុងពិភពលោក
- ទីក្រុងឡុង ប្រទេសអង់គ្លេស ៖ អាចឈរនៅជួរទី ១ បាន ដោយសារការបន្ធូរបន្ថយបទវិន័យ។
+ អំណាចហិរញ្ញវត្ថុខ្លាំង ដែលគ្មានគូរប្រៀបនៅ ៖
- សង្កាត់ស៊ីតធី នៅទីក្រុងឡុង ប្រទេសអង់គ្លេស
- សង្កាត់វ៉លស្រ្ទីត នៅទីក្រុងញូវយ៉ក សហរដ្ឋអាមេរិច
- សង្កាត់ម៉ារូនូជី នៅទីក្រុងតូក្យូ ប្រទេសជប៉ុន។
+ អំណាចនៃការសម្រេចមាននៅក្នុងបណ្តាប្រទេសមួយចំនួនដូចខាងក្រោម៖
- សហរដ្ឋអាមេរិច
- អឺរ៉ុបខាងលិច
- រេណាន
- ជប៉ុន
- រុស្សី។
អំណាចនៃការសម្រេចនៅក្នុងបណ្តាប្រទេសសេដ្ឋកិច្ចផែនការត្រូវបានគ្រប់គ្រង ដោយអំណាចនយោបាយដែលមានទីតាំងនៅក្នុងទីក្រុងនៃប្រទេសមួយចំនួននិងឈានមុខគេលើផ្នែកផលិតកម្មការបណ្តាក់ទុនព្រមទាំងការផ្តោះប្តូរផងដែរ។ រដ្ឋជាអ្នកគ្រប់គ្រងគ្រប់សកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ចទាំងអស់។ ជាឧទាហរណ៍អតីតសហភាពសូវៀត ទីក្រុងមូស្គូបានរៀបចំនិងគ្រប់គ្រងសកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសទាំងមូលហើយក៏មានឥទ្ធិពលទៅលើសេដ្ឋកិច្ចរបស់បណ្តាប្រទេសសាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យមួយចំនួនផងដែរពីព្រោះទីក្រុងមូស្គូជាការិយាល័យកណ្តាល
នៃអង្គការ CAEM ។
អំណាចនៃការសម្រេចនៅក្នុងបណ្តាប្រទេសសេដ្ឋកិច្ចទីផ្សារសេរីត្រូវបានគ្រប់គ្រង ដោយសហគ្រាសឯកជន។ មានន័យថាគ្រប់សកម្មភាពសកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ចទាំងអស់នៅក្នុងបណ្តាប្រទេសទាំងនេះត្រូវបានចាត់ចែងនិងគ្រប់គ្រងដោយសហគ្រាសឯកជន។ រដ្ឋមានតួនាទី
និងភារកិច្ចត្រឹមតែសម្របសម្រួលនិងធ្វើអន្តរាគមន៍នៅក្នុងសកម្មភាពពាណិជ្ជកម្មនៅពេលដែលសហគ្រាសឯកជនទាំងនោះមានបញ្ហាប៉ុណ្ណោះ។
+ មជ្ឈមណ្ឌលស្រាវជ្រាវ និងនវកម្មសំខាន់ៗនៅលើពិភពលោក
រួមមានដូចខាងក្រោម ៖
- សហរដ្ឋអាមេរិច ៖ ទីក្រុងសីលីខុនវ៉ាលេ ទីក្រុងសាន់ហ្វ្រាន់ស៊ីស្កូ
- ជប៉ុន ៖ ទីក្រុងស៊ូគូបាជិតទីក្រុងតូក្យូ
- អឺរ៉ុបខាងលិច ៖ ទីក្រុងឡុង។
ភ្លុច គឺជាចលនា ឬលំហូរចូល នៃវត្ថុអ្វីមួយចូលទៅក្នុងតំបន់មួយ ឬប្រទេសមួយ។ ភ្លុចសំខាន់ៗ សម្រាប់បម្រើឲ្យ មជ្ឈមណ្ឌលជម្រុញសេដ្ឋកិច្ចមួយ រួមមានដូចខាងក្រោម៖
- ភ្លុចពត៌មាន ៖ ទូរគមនាគមន៍ (តារារណប ខ្សែកាប វិទ្យុទាក់ទង ទូរស័ព្ទ.......) ពត៌មាន (ទូរទស្សន៍ វិទ្យុ សារពត៌មាន...)
- ដំណឹកជញ្ជួន ឬគមនាគមន៍ ៖ រថយន្ត
រថភ្លើង នាវា យន្តហោះ.....។
+ គេអាចសម្គាល់ប៉ូលជម្រុញសេដ្ឋកិច្ចមួយបានតាមរយៈ ៖
- មានអំណាចហិរញ្ញវត្ថុមានអំណាចនៃការសម្រេច
- មានអំណាចនៃការស្រាវជ្រាវនិងនវកម្ម
- មានភាពជាម្ចាស់លើភ្លុច
- មានអំណាចខាងនយោបាយ។
+ ជាទូទៅការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកត្រូវពឹងផ្អែកទៅលើសកម្មភាពមេត្រូប៉ូលដ៏ធំ
ដែលប្រមូលផ្តុំទៅដោយអំណាចដូចជា៖
- មានអំណាចហិរញ្ញវត្ថុ
- មានអំណាចនៃការសម្រេច
- មានអំណាចនៃការស្រាវជ្រាវនិងនវកម្ម
- មានភាពជាម្ចាស់លើភ្លុចអំណាចខាងនយោបាយ។