- សេវាសង្គម៖ សកម្មភាពបំពេញតម្រូវការសម្រាប់សង្គមដោយមិនបានផលិតជាសម្ភារៈប្រើប្រាស់។
- អត្រាមរណភាពទារក៖ ផលធៀបរវាងចំនួនកុមារក្រោមអាយុ1ឆ្នាំស្លាប់ទៅនឹងកំណើតរស់ 1000 នាក់។
- អត្រាមរណៈប្រមាណមាតា៖ ផលធៀបរវាងចំនួនស្រ្តីស្លាប់ក្នុងមូលហេតុមានគភ៌ក្នុងកំណើតរស់
100,000 នាក់។
- សក្តានុពលៈ ភាពសំខាន់ៗជាចម្បង។
- ADB: Asia
Development Bank.
- JICA: Japanese International Cooperation Agency.
- USAID: United States Aid International Development.
- កម្លាំងផលិត MW(Megawatt)៖ ខ្នាតមួយនៃអានុភាពដែល 1MW = 100KW ។
សេវាសង្គម
គឺជាអ្វីៗគ្រប់បែបយ៉ាងដែលសង្គមបានផ្តល់ឱ្យជាសាធារណៈសម្រាប់ប្រើប្រាស់
និងសម្រាប់ទ្រទ្រង់ដល់ការស់នៅ
និងសម្រាប់ធានាសុខមាលភាពរស់នៅរបស់ប្រជាជន។ សេវាសង្គមរួមមាន ២ ប្រភេទគឺ៖
+ សេវាសាធារណៈរួមមានដូចជា៖
- សាលារៀន
- មន្ទីរពេទ្យ
- ផ្លូវថ្នល់
- បង្គន់សាធារណៈ
- បណ្តាញទូរគមនាគមន៍។
+ សេវាមូលដ្ឋានរួមមាន៖
- បណ្តាញលូទឹកស្អុយ
- បណ្តាញទឹកស្អាត
- បណ្តាញអគ្គិសនី
- អណ្តូង
- បង្គន់អនាម័យ
- ផ្ទះសំបែង
- វត្ថុសម្រាប់ដុត...។
+ ការផ្តល់សេវាសង្គម
(សេវាសាធារណៈ និងសេវាមូលដ្ឋាន) ដល់ប្រជាជនបានគ្រប់គ្រានផ្តល់នូវគុណសម្បត្តិជាច្រើនដូចជា៖
- ធ្វើឱ្យអាយុសង្ឃឹមរស់របស់មនុស្សកើនឡើង
- កាត់បន្ថយនូវអត្រាមរណភាពមាតា និងកុមារ
- កាត់បន្ថយនូវការឆ្លងជម្ងឺផ្សេងៗដូចជា ជម្ងឺរាគរួស ជម្ងឺគ្រុនចាញ់ និងអាសន្នរោគជាដើម
- កាត់បន្ថយនូវគ្រោះថ្នាក់ផេ្សងៗរបស់មាតា
និងទារកក្នុងផ្ទៃ
- ប្រជាជនមានសុខភាពល្អ
- ប្រជាជនមានកម្លាំងមាំមួនក្នុងការបំពេញការងារ
- កាត់បន្ថយនូវការចំណាយទាំងថវិកាគ្រួសារ
និងថវិកាជាតិលើការព្យាបាលជម្ងឺផ្សេងៗ។
+ ជាទូទៅ ការប្រើប្រាស់សេវាសង្គម
(សេវាសាធារណៈ និងសេវាមូលដ្ឋាន) នៅទីក្រុង ឬទីប្រជុំជន និងជនបទមានលក្ខណៈមិនដូចគ្នានោះទេ
ពីព្រោះ ៖
- សេដ្ឋកិច្ចទីក្រុងមានកម្រិតខ្ពស់ជាងជនបទ ដូចនេះប្រជាជនទីក្រុងមានលទ្ធភាពប្រើប្រាស់សេវានេះបានច្រើនជាងជនបទ។
- ទីក្រុងជាមជ្ឈមណ្ឌលដែលប្រមូលផ្តុំទៅដោយគ្រប់សកម្មភាពទាំងអស់របស់ប្រទេស ដូចនេះប្រជាជ
នទីក្រុងមានកម្រិតជីវភាពរស់នៅខ្ពស់ជាងប្រជាជនជនបទដែលនាំឱ្យគេមានលទ្ធភាពប្រើប្រាស់សេវានេះបានល្អជាងប្រជាជននៅជនបទ។
- ទីក្រុងជាមជ្ឈមណ្ឌលនយោបាយ វប្បធម៌ និងនយោបាយរបស់ប្រទេស ដូចនេះទីក្រុងមានកម្រិតអភិវឌ្ឍន៍ជាងជនបទ
ដែលនាំឱ្យទីក្រុងមានសេវាទាំងនេះដ៏សម្បូរបែបជាងជនបទ និងមានតម្លៃថោកជាងជនបទ
ដែលបង្កលក្ខណៈងាយស្រួលឱ្យប្រជាជនទីក្រុងមានលទ្ធភាពប្រើប្រាស់ច្រើនជាងប្រជាជនជនបទ។
- ទីក្រុងប្រមូលផ្តុំទៅដោយផ្លូវគមនាគមន៍
ដែលបង្កលក្ខណៈងាយស្រួលឱ្យប្រជាជនក្រុងទទួលយកសេវាទាំងនេះជាងតំបន់ជនបទ។
+ ដើម្បីដោះស្រាយនូវបញ្ហាវិសមភាពនៃសេវាសង្គមដែលទាក់ទងទៅនឹងការអប់រំ
គេចាំបាច់ត្រូវអនុវត្តន៍តាមមធ្យោបាយមួយចំនួនដូចជា៖
- បញ្ចូលតម្រូវការសេវាមតេ្តយ្យសិក្សាទៅក្នុងផែនការឃុំ
- ស្វែងរកការគាំទ្រពីក្រសួងនានាដែលពាក់ព័ន្ធ
- ផ្តល់ដីសម្រាប់ធ្វើជាកន្លែងមណ្ឌលសិក្សានានា
- ជ្រើសរើសគ្រូបង្រៀនបន្ថែម
- ផ្តល់ប្រាក់ឧបត្ថម្ភដល់គ្រូបង្រៀន
- ធ្វើការពិនិត្យ និងតាមដានការអភិវឌ្ឍនៃសកម្មភាពរបស់ខ្លួនជាប្រចាំ។
+ ជាទូទៅ លទ្ធភាពប្រើប្រាស់ទឹកស្អាតរបស់ប្រជាជនកម្ពុជាបាននាំមកនូវសារៈប្រយោជន៍ជាច្រើនដូចជា៖
- ប្រជាជនមានសុខភាពល្អបរិបូរ
- កាត់បន្ថយអត្រាមរណមាតា និងកុមារ
- អាយុសង្ឃឹមរស់ប្រជាជនកើនឡើង
- ប្រជាជនមិនឆ្លងនូវជម្ងឺផ្សេងៗ
- មានកំណើនសេដ្ឋកិច្ចគ្រួសារ និងសេដ្ឋកិច្ចជាតិ
- ប្រជាជនមានកម្លាំងគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការបំពេញការងារប្រចាំថ្ងៃ។
- នៅប្រទេសកម្ពុជាបច្ចប្បន្ននេះមានខេត្តចំនួន
២ ដែលមិនទាន់មានរដ្ឋករទឹកនៅឡើយ។ ខេត្តទាំង ២ នេះរួមមាន៖
. ខេត្តមណ្ឌលគីរី
. ខេត្តឧត្តរមានជ័យ។
+ ជារួមនៅប្រទេសកម្ពុជាតំបន់ជនបទកង្វះបង្គន់អនាម័យប្រើប្រាស់មានកម្រិតខ្ពស់ជាងទីក្រុងពីព្រោះ៖
- ប្រជាជននៅជនបទភាគច្រើនមានជីវភាពក្រីក្រ
ពុំមានលទ្ធភាពសង់បង្គន់អនាម័យប្រើប្រាស់នោះទេ
- ប្រជាជនជនបទមានការយល់ដឹងតិចតួចពីអនាម័យមូលដ្ឋានដែលពាក់ព័ន្ធនឹងការប្រើប្រាស់បង្គន់អនាម័យ
- តំបន់ជនបទមានការអភិវឌ្ឍតិចជាងទីក្រុង
ជាមូលហេតុនាំឱ្យតំបន់ជនបទមានបង្គន់អនាម័យប្រើប្រាស់តិចជាងទីក្រុង
- ទីក្រុងជាមជ្ឈមណ្ឌលសេដ្ឋកិច្ច នយោបាយ
និងវប្បធម៌របស់ប្រទេសដែលជាហេតុនាំឱ្យរដ្ឋាភិបាលយកចិត្តទុកដាក់គិតពីអនាម័យមូលដ្ឋានច្រើនជាងតំបន់ជនបទ
- ប្រជាជនទីក្រុងមានកម្រិតចំណូលខ្ពស់ជាងប្រជាជនជនបទ
ដូចនេះពួកគេមានលទ្ធភាពប្រើប្រាស់បង្គន់អនាម័យច្រើនជាងប្រជាជនតំបន់ជនបទ។
ជាទូទៅ
ការបន្ទោរបង់ពាសវាលពាសកាលរបស់ប្រជាជនបង្កឲ្យមានផលប៉ះពាល់ជាច្រើនទៅលើសុខភាពមនុស្ស
សង្គម សេដ្ឋកិច្ច និងបរិស្ថានដូចជា៖
+ ផលប៉ះពាល់លើសុខភាពមនុស្ស
- បង្កឱ្យមានជម្ងឺរាគរួស
- បង្កឱ្យមានជម្ងឺអាសន្នរោគ
- បង្កឱ្យមានជម្ងឺរលាកថ្លើម
- បង្កឱ្យមានជម្ងឺប្រព័ន្ធផ្លូវដង្ហើម
- បង្កឱ្យមានជម្ងឺវិលមុខ ក្អួតចង្អោរ។
+ ផលប៉ះពាល់លើសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គម
- បង្កឱ្យសង្គមមានកេរ្តិ៍ឈ្មោះមិនល្អ
- បង្កឱ្យបាត់បង់ភ្ញៀវទេសចរ
- បង្កឱ្យបាត់បង់ចំណូលថវិកាជាតិ
តាមរយៈការបាត់បង់ភ្ញៀវទេសចរ
- បង្កឱ្យប្រជាជនបាត់ការងារ
និងបាត់បង់ចំណូលថវិកាគ្រួសារតាមរយៈភ្ញៀវទេសចរធ្លាក់ចុះ។
+ ផលប៉ះពាល់លើបរិស្ថាន
- បង្កឱ្យមានការបំពុលខ្យល់
- បង្កឱ្យមានការបំពុលទឹក
- បង្កឱ្យមានការបាត់បង់សោភ័ណភាពធម្មជាតិ។
+ ជាទូទៅ
ប្រជាជនកម្ពុជាបានប្រើប្រាស់ថាមពលមួយចំនួននៅក្នុងជីវភាពរស់នៅប្រចាំថ្ងៃរបស់ខ្លួនដែលរួមមានដូចខាងក្រោម៖
- ថាមពលអគ្គិសនី (២២.៤៧%)
- ថាមពលប្រេងកាត (៣៨.៦១%)
- ថាមពលអាគុយ និងថ្មពិល (៣៤.០៦%)
- ថាមពលអុស និងធ្យូង (៨៣.៦១%)
+ ក្នុងការអភិវឌ្ឍវិស័យអគ្គិសនីសម្រាប់ប្រើប្រាស់ក្នុងការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច
និងសង្គម រាជរដ្ឋាភិបាលបានដាក់ចេញនូវគោលនយោបាយថាមពលមួយចំនួនដូចជា៖
- ផ្គត់ផ្គង់ថាមពលអគ្គិសនីឱ្យបានគ្រប់គ្រាន់នៅទូទាំងប្រទេសនៅឆ្នាំ
២០២០
- ធានាការយកចិត្តទុកដាក់
និងស្ថេរភាពក្នុងការផ្គត់ផ្គង់ថាមពលអគ្គិសនី
- បន្តជម្រុញឱ្យមានការចូលរួមវិនិយោគក្នុងវិស័យថាមពលពីផ្នែកឯកជន
- បន្តជម្រុញឱ្យមានការអភិវឌ្ឍវិស័យថាមពលកើតឡើងវិញ។
+ ជាទូទៅ
នៅប្រទេសកម្ពុជាមានសក្តានុពលក្នុងការផលិតវារីអគ្គិសនីជាច្រើនកន្លែងដូចជា៖
- មានល្បាក់ខោន
និងប្រព័ន្ធផ្លូវទឹកជាច្រើនទៀត
- មានទន្លេមេគង្គ
និងដៃរបស់វាដែលមានល្បឿនទឹកហូរខ្លាំង
- មានដៃរបស់បឹងទន្លេសាប
និងទន្លេសាបដែលមានល្បឿនទឹកហូរខ្លាំងមកពីប្រភពរបស់វា
- សម្បូរទឹកធ្លាក់ជាច្រើនកន្លែងដូចជា
ទឹកធ្លាក់នៅតាមជួរភ្នំដងរែក ទឹកធ្លាក់នៅតាមខ្ពង់ខាងកើត និងឥសាន្ត
- សម្បូរភ្លៀងធ្លាក់
ដែលជាប្រភពនៃផ្លូវទឹក និងទឹកធ្លាក់។