(ជ១) មេរៀនទី១៖ (សង្ខេបមេរៀន) ភស្តុតាងប្រវត្តិភពផែនដី

១. សិលានិងស្រទាប់សិលា

      សិក្សាពីលំដាប់លំដោយនៃស្រទាប់សិលានិងកំណត់អាយុសិលាតាមវិទ្យុសកម្មរ៉ាញូម

អ៊ុយរ៉ាញូមដើម្បីឱ្យដឹងពីអាយុរបស់សិលា។ច្បាប់ចាក់បង្គបាននិយាយថាៈកំទេចកំណថ្មីដុះ

លើកំទេចកំណចាស់ហើយបង្កើតបានជាស្រទាប់សិលា។សិលានិងផូស៊ីលផ្សំពីរូបធាតុ ។ រាល់

រូបធាតុទាំងអស់គឺបង្កឡើងដោយ ភាគល្អិតៗ ហៅថា អាតូម ជាធម្មតាអាតូម មិនផ្លាស់ប្ដូរ

ប្រភេទឡើយ  បើផ្លាស់ប្ដូរប្រភេទលុះត្រាតែគេប្រើវិធីវិទ្យុសកម្មបំបែក។

រូបភាព៖ សិលា និងស្រទាប់សិលា

២. ផូស៊ីល

       ផូស៊ីល គឺជាភស្ដុតាងមួយសំខាន់ណាស់ ដើម្បីដឹងពីការកកើតនិងការ ផុតពូជទៅវិញនៃ

រុក្ខជាតិនិងសត្វ ដែលរស់នៅពីអតីតកាល​។ ផូស៊ីល ភាគច្រើន វាកើតឡើងពីភាវៈរស់​ដែល

ស្លាប់នឹងកប់ដោយ​កំទេចកំណរួច​ក៏ចាប់ រឹងបន្ដិចម្ដងៗក្លាយទៅជាថ្មនិងរក្សារូបរាងនៅ

ដដែល។
        

       ផូស៊ីលគំរូ គឺផូស៊ីលដែលគេប្រើ ដើម្បីកំណត់អត្តសញ្ញាណថា តើស្រទាប់ ថ្មត្រូវបាន

កកើតឡើង តាំងពី ពេលណាមក ។ វាស្ថិតនៅក្នុងស្រទាប់សិលា (សិលាកំទេចកំណនិងផ្ទាំង

សិលាដ៏រឹង ដូចជា សិលាក្រែ ថ្មកំបោរ និងធ្យូងថ្ម ) ហើយវាមានប្រយោជន៍ព្រោះវាបង្ហាញពី

ទំនាក់ទំនងអាយុសិលាដែលកើតឡើង។

         អ្នកវិទ្យាសាស្រ្តលើកយក ផូស៊ីលគំរូប្រភេទអាមូនីត (ព្រោះវាជាប្រភេទ សត្វសមុទ្រ) 

មកបញ្ជាក់ពី ប្រវត្តិ ភពផែនដី។

រូបភាព៖  ផូស៊ីល

៣.ការប្រែប្រួលតាមពេលវេលា

         ស្រទាប់សិលានិងផូស៊ីលមាន អត្ថប្រយោជន៍ ដូចជា៖
◾  ដឹងពីទំនាក់ទំនងនៃការកកើតនិងអាយុជាក់លាក់។
◾  ដឹងពីប្រវត្តិផែនដីបានយ៉ាងជាក់ច្បាស់។
◾  កំណត់អត្តសញ្ញាណនិងជីវិតក្នុងអតីតកាលនៃភពផែនដី។

រូបភាព៖  ផូស៊ីលដែលមាននៅក្នុងផែនដី