ផូស៊ីលជាស្នាមឬសំណល់របស់ភាវៈរស់ ជំនាន់ដើមដែលបន្សល់ទុកក្នុងថ្ម។
ផូស៊ីល កើតឡើងដោយសារពាង្គកាយមួយស្លាប់ធ្លាក់ចុះទៅបាតទឹកស្ទឹង ឬទឹកទន្លេ ហើយមានកម្ទេចកំណគ្របដណ្តប់លើសាកសពនោះជាច្រើនឆ្នាំ ស្រទាប់កំទេចកំណក្លាយជារឹងហើយប្លែងជាសិលាកម្ទេចកំណ។
ដំណើរកកើតផូស៊ីលមាន ៣ របៀបគឺ៖
ដំណើរក្លាយដាថ្ម សំណល់ភាវរស់ខ្លះដែលកប់ជាប់ក្នុងកម្ទេចកំណប្លែងជាថ្ម។
• ពុម្ពក្រៅ ពេលដែលសារពាង្គកាយកប់ក្នុងកម្ទេចកំណត្រូវរលាយបន្តិចម្តងៗ ហើយបន្សល់នូវពុម្ពទទេមានទម្រង់ដូចសារពាង្គកាយ។
• ពុម្ពក្នុង ទឹកហូរនាំកម្ទេចកំណមកបំពេញពុម្ពទទេ នោះបង្កើតបានជាពុម្ពក្នុងដែលប្លែងជាសិលាមានទ្រង់ទ្រាយដូចសារពាង្គកាយ។
ផូស៊ីលក៏អាចជាសារពាង្គកាយទាំងមូលកប់ក្នុងជ័ររុក្ខជាតិ ឬក្នុងទឹកកក។
អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រអាចកំណត់អាយុផូស៊ីលតាមរបៀប ២ យ៉ាងគឺ៖
ការកំណត់តាមស្រទាប់សិលា ការសិក្សាពីស្រទាប់សំលាកម្ទេចកំណដែលមានផូស៊ីលអាចឱ្យយើងដឹងពីអាយុធៀបរបស់ផូស៊ីល។
ការកំណត់តាមសារធាតុវិទ្យុសកម្ម អាចកំណត់អាយុផូស៊ីលដោយគណនាបរិមាណរូបធាតុដែលបែកចេញពីធាតុវិទ្យុសកម្ម។
+ សារធាតុវិទ្យុសកម្ម ជាសារធាតុគ្មានស្ថេរភាពវាអាចបំបែក ហើយប្លែងជាសារធាតុមួយផ្សេងទៀត។ ឧទាហរណ៍៖ រ៉ាដ្យូម(Ra ) ជាសាធាតុវិទ្យុសកម្មដែលបំបែក ហើយប្លែងជាសំណ(Pb )។
ផូស៊ីលមានសារៈសំខាន់ដូចជាឱ្យយើងស្គាល់ប្រវត្តិនៃការវិវត្តរបស់ភាវៈរស់ដូចជាការកកើតការរីកចំរើន និងការវិនាសបាត់បង់ទៅវិញនៃប្រភេទភាវៈរស់ខ្លះហើយផូស៊ីលក៏អាចយកមកសិក្សាពីប្រវត្តិផែនដីផងដែរ។
ការសិក្សាលើផូស៊ីលធ្វើឱ្យយើងដឹង៖
• ប្រវត្តិជីវិតលើផែនដី ស្គាល់ការវិវត្តរបស់ភាវៈរស់
• ស្គាល់អាយុផូស៊ីល ស្គាល់អាយុសិលា