តាមសិលាចារឹករបស់ចាមបានកត់ត្រាថា ពីមុនជនជាតិថៃស្ថិតនៅក្នុងជួរកងទ័ពខ្មែរក្នុងឋានៈជាទាសករឬជាឈ្លើយសឹក
ដំបូងពួកថៃរស់នៅតំបន់យូណាន ហើយគេបានបង្កើតជារដ្ឋមួយឈ្មោះ ណានចាវ នៅក្នុងសតវត្សទី៨។
**មូលហេតុសៀមចូលមកតាំងទីលំនៅលើទឹកដីខ្មែរព្រោះ៖
- ពួកម៉ុងកូលចូលលុកលុយសៀម បណ្តាលឱ្យសៀមភៀសខ្លួនមករស់នៅលើទឹកដីខ្មែរ
- សៀមដណ្តើមបានសុខោទ័យ និងសុវណ្ណលោកពួកវាបានបណ្តេញខ្មែរឱ្យចេញពីតំបន់នោះ
- សៀមរើបំរាស់ពីការត្រួតត្រារបស់ខ្មែរ
និងបានបង្កើតជារដ្ឋឯករាជ្យរបស់ខ្លួននៅក្នុងសតវត្សទី១៣ ។
**ព្រឹត្តិការណ៍សំខាន់ៗរបស់ខ្មែរមុនសតវត្សទី១៣ មានដូចជា៖
- មានសង្គ្រាមក្នុងស្រុកអស់រយៈពេល៩ឆ្នាំ
- ការបះបោរវាយកំទេចសិវលិង្គដែលជានិមិត្តរូបនៃអំណាចព្រះរាជា
- ការបះបោរដណ្តើមរាជពីព្រះបាទយសោវរ្ម័នទី២
- ចាមវាយលុកចូលក្រុងអង្គរនៅក្នុងឆ្នាំ១១៧៧ ។
**ប្រទេសខ្មែរចុះខ្សោយក្រោយពីព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ ចូលទិវង្គតទៅដោយសារមូលហេតុបីយ៉ាងគឺ៖
- ការគំរាមកំហែងពីពួកថៃ
- មានការវាយលុកពីពួកម៉ុងកូល
- មានជំលោះផ្ទៃក្នុងរវាងខ្មែរនិងខ្មែរ។
**ចូរពន្យល់មូលហេតុសំខាន់ៗ នៃការចុះដុនដាបសេដ្ឋកិច្ចនៅចុងសម័យអង្គរ។
+ ដោយសារ៖
- សង្គ្រាម៖ ពេលសង្រ្គាមជាមួយសៀមពួកវាបានផំផ្លាញផ្ទះសម្បែង
ទ្រព្យសម្បត្តិ សម្លាប់ប្រជាជនកម្ទេចបារាយណ៍
ប្រព័ន្ធធារាសាស្រ្ត និងដីស្រែ។
- គ្រោះធម្មជាតិ៖ អាកាសធាតុក្តៅ
ដីបែកក្រហែង ខូចខាតប្រព័ន្ធធារាសាស្រ្ត។
- ការបាត់បង់ធនធានជាតិ៖ បាត់បង់ប្រជាជនដោយសារសង្រ្គាម បាត់បង់មាស
ប្រាក់និងវត្ថុមានតម្លៃ។
- កង្វះតុល្យភាពពាណិជ្ជកម្ម៖ ទំនិញខ្មែរមិនអាចប្រណាំងប្រជែងជាមួយចិនបាន។
**ខ្មែរយើងបានធ្វើពាណិជ្ជកម្មជាមួយប្រទេសចិន ហើយនាំចេញនិងនាំចូលមានផលិតផលជាច្រើនដូចជា៖
- នាំចេញសុទ្ធសឹងជាវត្ថុធាតុដើមដូចជា៖ ក្រមួន ភ្លុកដំរី
កុយរមាស ក្រវាញ ម្រេច...។
- នាំចូលមាន៖ មាស ប្រាក់ ក្រណាត់ សំណ ថាស
គ្រឿងបារត ឈើក្រអូប ដែក ស្ពាន់...។
ក. បំលាស់ប្តូរជំនឿសាសនា
ចាប់ពីព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧សោយទិវង្គតទៅគេលែងឃើញមានព្រះរាជាក្រោយៗ កសាងប្រាសាទភ្នំទៀតទេ រីឯសាសនាព្រាហ្មណ៍ក៏ត្រូវបាត់បង់ជាបណ្តើរៗ។
ខ. បំលាស់ប្តូររាជវង្ស
ស្តេចសោយរាជ្យក្រោយពីព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ រហូតដល់តាជវង្សត្រសក់ផ្អែមសុទ្ធសឹងជាស្តេចពុំមានសមត្ថភាពខ្លាំងពូកែ។