(ជ៥) មេរៀនទី៣៖ (មេរៀនសង្ខេប) ការប្រជែងផ្នែកនគរូបនីយកម្ម

និយមន័យ

◾ សេវាសាធារណៈ៖ ការបម្រើទូទៅមានការផ្គត់ផ្គង់ទឹកភ្លើងថ្នាំសង្កូវ ការសំអាតទីក្រុងដឹកជញ្ជូន។
◾ ឱនគុណភាព៖ ការធ្លាក់ចុះនៃគុណភាពអ្វីមួយ។
◾ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ៖ ជាការសាងសង់កម្រិតទាបមានដូចជា គមនាគមន៍ មន្ទីរពេទ្យ សាលារៀន និងលំនៅស្ថានជាដើម។
◾ ទម្ងន់ប្រជាសាស្ត្រ៖ ជាកន្សោមពាក្យប្រើសំដៅទៅលើចំនួនប្រជាជនកាន់តែច្រើន តាមរយៈការបង្កើតឱ្យមានកំណើនប្រជាជន និងបញ្ហាប្រឈមផ្សេងទៀត។
◾ មេត្រូប៉ូល៖ ជាតំបន់ដែលមានទីក្រុងចាស់ៗ ដែលមានឥទ្ធិពលលើតំបន់មួយផ្សេងទៀតនៃប្រទេសមួយ។

១. ផលប្រយោជន៍នៃនគរូបនីយកម្ម

        ក្រុងជាកន្លែងមានការប្រមូលផ្ដុំសំខាន់ៗនៃផលិតកម្ម ការងារ និងការបង្កើតថ្មី ជាកន្លែងផ្សព្វផ្សាយ សកម្មភាពនិងការផ្ដល់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធព្រមទាំងសេវាកម្មសម្រាប់ទីផ្សារលំនាំចេញ។
        នគរូបនីយកម្ម និងការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចមានទំនាក់ទំនងគ្នាយ៉ាងជិតស្និទ្ធដែលជាប្រភពផ្តល់ការងារ ប្រាក់ចំណូល និងកំណើនប្រជាជនក្រុង។
        តួនាទីនៃបណ្តាញក្រុង គឺជួយដល់ទំនើបកម្មកសិកម្ម កំណើនផលិតកម្ម មុខងារខាងហិរញ្ញវត្ថុ ផ្តល់លំនៅស្ថានក្នុងទីក្រុង បានទាក់ទាញប្រជាជនមកកាន់ទីក្រុងមានចំនួនកាន់តែច្រើន។

        ឥទ្ធិពលវិជ្ជមាននៃទីក្រុងមាន៖
✔ ផ្តល់ការងារផ្សេងៗ និងថ្មីៗ ពិសេសសម្រាប់ស្រ្តី ។
✔ បំផុសឲ្យមានការកាត់បន្ថយអត្រាជាតិប្រមាណ ។
✔ បង្កើនកម្លាំងពលកម្ម ។
✔ ផ្តល់ប្រាក់ចំណូលខ្ពស់ ។

        មូលហេតុដែលបណ្ដាលឲ្យមានចំណោលស្រុកស្រែនៅកម្ពុជាយើងគឺ៖
✔ ទីក្រុងមានការអភិវឌ្ឍជាងជនបទ
✔ ទីក្រុងមានការរីកចម្រើនលើផ្នែកឧស្សាហកម្ម និងសេវាកម្ម
✔ ទីក្រុងសម្បូរការងារធ្វើ
✔ ទីក្រុងផ្ដល់នូវប្រាក់កម្រៃខ្ពស់
✔ ផ្លាស់ប្ដូរលំនៅ
✔ ភាពក្រីក្រនៅជនបទ
✔ ការជួញដូរ
✔ គ្រោះទុរ្ភិក្ស ។

២. បញ្ហានគរូបនីយកម្ម

        ភាពក្រីក្រនៅទីក្រុងនាំមកនូវបញ្ហាដ៏ធ្ងន់ធ្ងរដល់រដ្ឋាភិបាលនានានៅដំណាច់សតវត្សទី២០ និងដើមសតវត្សទី២១មានបញ្ហាដូចជា៖
✔ ប្រជាជនរស់នៅកន្លែងសំណង់អនាធិបតេយ្យ ខ្វះសព្វ ខ្វះគ្រប់ (អនាម័យ ទឹកស្អាត អគ្គីសនី ច្បាប់ទម្លាប់ និង សុវត្ថិភាព)
✔ កង្វះចំណីអាហារ និងជំងឺ
✔ មានអ្នកជំងឺរបេងនៅទីក្រុង អាប៊ិតសង់ (ប្រទេសកូតអ៊ីវ័រ)
✔ ប្រទេសកម្ពុជា កុមារក្រីក្រនៅ ជនបទ មានអត្រាខ្វះអាហារខ្ពស់ ឯកុមារទីក្រុងក្រីក្របំផុតមានតែ ២០% ។

        ក្នុងនោះប៉ូលឧស្សាហកម្មកម្ពុជា លាតសន្ធឹងពីរាជធានីភ្នំពេញ និងតំបន់ជាយៗក្រុងនៃខេត្ដកណ្ដាល និងខេត្ដកំពង់ស្ពឺ។
        កម្ពុជាយើងសព្វថ្ងៃមាន ចោទជាបញ្ហាចំពោះហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងសេវាសាធារណៈ ផងដែរជាពិសេស បញ្ហាបណ្ដាញលូបង្ហូរទឹកសំអុយ ដែលមិនទាន់មានគម្របជះក្លិនអសោចដែលជាហេតុធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់សុខភាពសាធារណៈ និងសោភ័ណភាពក្រុង ប្រភពសំខាន់នៃកង្វក់ក្រុង និងឱនភាពគុណភាព បរិស្ថាន គឺកំណើននៃបម្រើបម្រាស់ ឥន្ធនៈផូស៊ីល ដែលជាប្រពភនៃការបំពុលបរិយាកាសដូចជា CO₂ SO₂ និង NOx ជាដើមដែលនាំឲ្យប៉ះពាល់ដល់សុខភាពមនុស្ស។

        នគរូបនីយកម្មនៅកម្ពុជាយើងសព្វថ្ងៃជួបប្រទះបញ្ហាមួយចំនួនដូចជា៖
✔ ហេដ្ឋរចនាសម្ព័ន្ធនៅតាមទីក្រុង
✔ ខ្វះនូវបណ្ដាញអគ្គីសនីទឹកស្អាត
✔ បញ្ហាសំរាមនៅទីក្រុង
✔ ការបំពុលអាកាស
✔ បញ្ហាបណ្ដាញលូទឹកស្អុយ
✔ បញ្ហាសំណល់អនាធិបតេយ្យ...។