(ជ១) មេរៀនទី៥៖ (សង្ខេបមេរៀន) រដ្ឋផេនីស៊ី

ជំពូកទី១  ពិភពលោក

មេរៀនទី៥  រដ្ឋផេនីស៊ី

ពន្យល់ពាក្យ

• និន្នាការ           ៖ ដែលលម្អៀងទៅម្ខាងៗ។

• គណនីយដ្ឋាន    ៖ កន្លែងរាប់ប្រាក់ចេញចូល។

• ឧបនិវេសន៍       ៖ ទីប្រជុំ កន្លែងប្រាស្រ័យទាក់ទងគ្នា។

• ពាណិជ្ជកម្ម       ៖ អំពើលក់ដូរ, របរលក់ដូរ។

•  ឈ្មួញ          ​    ៖ អ្នកដែលធ្វើជំនួញ, អ្នកជួញ ។

• ពហុទេពនិយម  ៖ ការនិយមគោរពអាទិទេពច្រើនអង្គ។

• សហស្សវត្ស       ៖ ស្មើនឹង១០០០ឆ្នាំ។

១. ទីតាំងភូមិសាស្ត្ររបស់រដ្ឋផេនីស៊ី

+ ចូររៀបរាប់ពីទីតាំងភូមិសាស្រ្តនៃរដ្ឋផេនីស៊ី។

- រដ្ឋផេនីស៊ីមានទីតាំងស្ថិតនៅចន្លោះប្រទេសលីបង់ និងសមុទ្រមេឌីទែរ៉ានេមានទទឹងតូចចង្អៀត  និងសម្បូរទៅដោយជួរភ្នំ ។

- រដ្ឋផេនីស៊ីមានកំពង់ផែសំខាន់ៗចំនួន៣គឺ ៖

• • • កំពង់ផែតៀ

    • កំពង់ផែប៊ីប្លូស

    • កំពង់ផែស៊ីដុង ។

២. ជីវភាពនយោបាយ 

+ តើជនជាតិផេនីស៊ីមានដើមកំណើតមកពីជនជាតិណា? ចាប់កំណើតតាំងពីពេលណា?

- ជនជាតិផេនីស៊ីមានដើមកំណើតមកពីជនជាតិសេមីទិច តាំងពី៣០០០ឆ្នាំមុនគ.ស ។

+ តើជនជាតិផេនីស៊ីប៉ិនប្រសប់និងខ្លាំងពូកែខាងអ្វីខ្លះ?

- ជនជាតិផេនីស៊ីប៉ិនប្រសប់ និងពូកែខាងធ្វើសំពៅ ខាងពាណិជ្ជកម្ម ខាងនេសាទតាមផ្លូវសមុទ្រហើយយកសំបកខ្យង ខ្ចៅបុកធ្វើជាពណ៌សម្រាប់ជ្រលក់ក្រណាត់ និងសំពត់ ។

+ ជនជាតិផេនីស៊ីបានធ្វើជំនួញជាមួយប្រទេសចិន អេស៊ីប អាព្រិច និងអេស្ប៉ាញ ។

+ តើជនជាតិផេនីស៊ីមានសម្ភារៈ និងវត្ថុប្រើប្រាស់ដ៍ប្រណីតៗអ្វីខ្លះ?

- កែវចរណៃ

- អាវុធ

- គ្រឿងអលង្ការ

- សំពត់ឡែន ។

៣. អរិយធម៌ប្រទេសផេនីស៊ី 

+ តើជនជាតិផេនីស៊ីបានបន្សល់ទុកនូវអរិយធម៌អ្វីខ្លះ ដល់មនុស្សជាតិជំនាន់ក្រោយ?

-​ ពាណិជ្ជកម្មផ្លូវសមុទ្រ

- បង្កើតអក្សរ

- បង្កើតរោងពុម្ព ។

៣.១. វិស័យសង្គម 

+ តើរដ្ឋផេនីស៊ីមានទីក្រុងសំខាន់ៗចំនួនប៉ុន្មាន? អ្វីខ្លះ?

+ ផេនីស៊ីមានទីក្រុងសំខាន់ៗចំនួន៣គឺ ៖

- ទីក្រុងតៀ

-​ ទីក្រុងប៊ីប្លូស

- ទីក្រុងស៊ីដុង​ ។

+ ពួកផេនីស៊ីបាននាំទំនិញចូលមកពីប្រទេសក្រិច និងប្រទេសអេស៊ីប។

+ ពាណិជ្ជករផេនីស៊ីបានធ្វើជំនួញនៅតំបន់មេឌីទែរ៉ានេ ទ្វីបអាព្រិច និងអឺរ៉ុបប៉ែកខាងលិច។

+ តើទីក្រុងពាណិជ្ជកម្មធំៗត្រូវឋិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់នរណា? ព្រោះអ្វី?

- ស្ថិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ពាណិជ្ជករផេនីស៊ី ព្រោះពួកគេបានដណ្តើមអំណាចពីព្រះមហាក្សត្រ ដោយសារការសម្បូរទ្រព្យសម្បត្តិនិងប្រាក់កាសរបស់ពួកគេ។

៣.២. វប្បធម៌ 

+ ផ្នែកសិល្បៈ ៖ ពុំសូវរីកចម្រើនដូចប្រទេសអេស៊ីប ក្រិច និងរ៉ូមទេ សិល្បៈច្រើនចម្លងមកពីអេស៊ីបនិងអាស៊ីរី ។

+ ផេនីស៊ីរកឃើញអក្សរនៅសហស្សវត្សទី២មុនគ.សដែលមានព្យញ្ជនៈ២២តួ ខុសពីភាសាអេស៊ីបដែលមានព្យញ្ជនៈរាប់ពាន់តួ ។

៣.៣. ជំនឿ និងសាសនា

+ ជនជាតិផេនីស៊ីគោរពទេវៈជាច្រើនហើយនៅតាមទីក្រុងនីមួយៗមានទេវៈមួយនៅចាំថែរក្សាពួកគេជានិច្ចដូចជា ៖

- នៅទីក្រុងតៀ គោរពទេវៈមេលកា ។

- នៅទីក្រុងប៊ីប្លូស គោរពទេវៈអាដូនិស ។

- នៅទីក្រុងកាតាស គោរពទេវៈបាអាល់ និងទេវៈតានីត ។