ជំពូក២ រុក្ខជាតិ
មេរៀនទី១ រុក្ខជាតិឥតផ្កា : ប៉ប្រក
សេចក្ដីផ្ដើម
- រុក្ខជាតិមួយចំនួនធំ មានការបន្ដពូជដោយភេទដែលប្រព្រឹត្តទៅដោយសារផ្កា ហើយបង្កបានជាគ្រាប់។ គ្រាប់ធានាការរាលដាលនៃសណ្ដានក្រោយ។
- ប៉ប្រកជារុក្ខជាតិឥតផ្កា ហើយមិនបង្កើតគ្រាប់ទេ។
- ប៉ប្រកដុះនៅលើច្រាំងថ្មចោទ លើដើមឈើធំៗ លើជព្ចាំងចាស់ៗឬក្រោមម្លប់ឈើ។
១. ប្រដាប់លូតលាស
+ រូបផ្គុំរបស់ប៉ប្រក៖
- ប្រដាប់លូតលាស់របស់ប៉ប្រកមានដូចជា៖
+ ឫស (រីសូអ៊ីត) ៖ ចងភ្ជាប់ដើមទៅនឹងដី ហើយស្រូបយកសារធាតុខនិជទឹកពីក្នុងដី។
+ ក្ដៀង៖ ប្រដាប់លូតលាស់របស់ប៉ប្រកគឺជាក្ដៀង។ ក្ដៀងគឺជាដើមក្រោមដីរបស់ប៉ប្រក ។ ក្ដៀងមានស្រកាពណ៌ ត្នោតនិងមានឫស។
+ ធាងស្លឹក៖ ជាចំណែកនៅលើដី ដែលមានអ័ក្សត្រង់ឡើងលើ ហើយមានស្លឹកឆែកពីរជួរនៅសងខាងអ័ក្ស។ នៅពេលស្លឹកនៅតូចមានរាងដូចខ្យងហៀន។
២. ប្រដាប់បន្ដពូជ
- ប៉ប្រកបន្ដពូជតាមរយៈស្ប៉។
- លើផ្ទៃខាងក្រោមនៃស្លឹករបស់ប៉ប្រកមានកូនថង់តូចៗ។
- ថង់តូចៗនេះគឺជាស្ប៉រ៉ង់។
- ស្ប៉ ត្រូវបានផលិតនៅក្នុងស្ប៉រ៉ង់ ដែលជាថង់តូចៗស្ថិតនៅផ្ទៃខាងក្រោមស្លឹកដែល អាចប្រែពណ៌ពីបៃតងមកជាពណ៌ត្នោត។
- នៅពេលស្ប៉រ៉ង់ផ្ទុះបែក នោះវាបញ្ចេញស្ប៉មកក្រៅហើយរសាត់តាមខ្យល់ទៅធ្លាក់លើដីសើម។
- ស្ប៉នឹងដុះជាបន្ទះស្លឹកពណ៌បៃតងរាងដូចបេះដូងហៅថា ប្រូតាល់។
- ប្រូតាល់ដុះចាក់ជាប់ទៅនឹងដីដោយសាររោមជញ្ជក់តូចៗ។ នៅលើផ្ទៃខាងក្រោមនៃប្រូតាល់មានៈ
+ សរីរាង្គបន្ដពូជឈ្មោលហៅថា អង់តេរីឌី មានរាងជាថង់មួយ។ កាលណាទុំ វាបញ្ចេញកោសិកា បន្ដពូជឈ្មោល អង់តេរ៉ូសូអ៊ីត(មើលឃើញដោយសារមីក្រូទស្សន៍) ជាច្រើន។
+ សរីរាង្គបន្ដពូជញី អាកេកូន មានរាងដូចជាកូនដប ហើយបង្កប់ជ្រៅទៅក្នុងប្រូតាល់។ នៅក្នុង អាកេកូនមានកោសិកាបន្ដពូជញី អូអូស្វ៊ែ។
៣. ប្រដាប់បន្ដពូជ
- បន្ទាប់ពីមានសំណើម អង់តេរីឌីក៏របើក ហើយបញ្ចេញអង់តេរ៉ូសូអ៊ីតដែលអាចហែលដោយសាររោមដ៏វែងរបស់វា។ កាលណាអង់តេរ៉ូសូអ៊ីតណាមួយបានចូលទៅក្នុងអាកេកូន វារួមផ្សំជាមួយនឹងអូស្វ៊ែ ហើយបង្កើតបានជាស៊ុត។ នេះគឺជា ការបង្កកំណើត។ ស៊ុតចិញ្ចឹមជីវិតដោយសារប្រូតាល់ ហើយរីកចម្រើនឡើងបានជាកូនរុក្ខជាតិមួយដែលមានឫស ដើម និងស្លឹក។ វាជាប៉ប្រកមួយដើមថ្មីផ្សេងទៀត។ បន្ទាប់មកប្រូតាល់ដែលអស់សារធាតុបម្រុង ក៏ស្វិតបាត់ទៅ។
៤. វដ្ដបន្ដពូជរបស់ប៉ប្រក
- វដ្ដបន្ដពូជរបស់ប៉ប្រកមានការឆ្លាស់គ្នារវាងឯកត្តៈ២គឺ រុក្ខជាតិពេញវ័យបង្កស្ប៉ (ស្ប៉រ៉ូភីត) និងប្រូតាល់បង្កើត កោសិកាបន្ដពូជ (កាម៉ែតតូភីត)។
