ជំពូកទី១ ប្រទេសអាស៊ីអាគ្នេយ៍
មេរៀនទី២ ប្រទេសឡាវ
*ពន្យល់ពាក្យ
- របបកុម្មុយនីស្ត៖ ជារបបគ្រប់គ្រងបែបផ្តាច់ការ, គ្មានគូរប្រគួត ។
- ឥណ្ឌូចិន៖ ដែលរួមមាន ៣ប្រទេសគឺ កម្ពុជា, វៀតណាម, ឡាវ ។
- លួងព្រះបាង៖ ជាឈ្មោះក្រុងមួយនៅប្រទេសឡាវ ។
- សតវត្ស៖ ដែលមានរយៈពេល ១០០ឆ្នាំ ។
- បដិវត្តន៍៖ ការផ្លាស់ប្តូរពីរបបគ្រប់គ្រងមួយ ទៅរបបគ្រប់គ្រងមួយ ។
- អាស៊ាន៖ សមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ដែលមានប្រទេសចំនួន ១០នៅក្នុងតំបន់ ។
- អចិន្រ្តៃយ៍៖ ដែលនៅមានរហូត មិនកែប្រែ, មិនផ្លាស់ប្តូរ, ជាធរមាន ។
- របបរាជាធិបតេយ្យ៖ ជារបបគ្រប់គ្រងប្រទេសមួយដែលមានព្រះរាជាសោយរាជ្យ ។
- ប្រទេសបិទ៖ ជាប្រទេសដែលគ្មានកំពង់ផែសមុទ្រអន្តរជាតិ ។
- លទ្ធភាពបង្កកំណើត៖ ដែលអាចពរពោះ និងបង្កើតកូន ហើយរស់រហូតដល់ចាស់ ។
១. ស្ថានភាពភូមិសាស្រ្ត
តើប្រទេសឡាវធ្លាប់ស្ថិតក្រោមការត្រួតត្រារបស់ប្រទេសណាខ្លះ? ហើយជាប្រទេសគ្រប់គ្រងអំណាចដោយបែបម៉េច ?
- ប្រទេសឡាវ ធ្លាប់ស្ថិតក្រោមការត្រួតត្រារបស់សៀមនៅចុងសតវត្សទី១៨ និងចុងសតវត្សទី១៩ មុនក្លាយជាផ្នែកមួយ នៃឥណ្ឌូចិន -បារាំង ឆ្នាំ១៩៧៥ បក្សកុម្មុយនីស្តឡាវ បានបញ្ចប់របបរាជាធិបតេយ្យ ដែលមាន
វ័យចំណាស់ ៦សតវត្ស។
+ តើប្រទេសឡាវចូលជាសមាជិកអាស៊ាន នៅឆ្នាំណា?
- ប្រទេសឡាវចូលជាសមាជិកអាស៊ាននៅ ឆ្នាំ១៩៩៧។
+ តើប្រទេសឡាវមានឆ្នេរសមុទ្រដែររឬទេ?
- ឡាវជាប្រទេសតែមួយគត់ដែលគ្មានឆ្នេរសមុទ្រក្នុងតំបន់ អាស៊ីអាគ្នេយ៍។
+ តើប្រទេសឡាវមានផ្ទៃដីប៉ុន្មានKm2?
- ប្រទេសឡាវមានផ្ទៃដីសរុបចំនួន ២៣៦ ៨០០Km2។
+ តើប្រទេសឡាវទទួលចំណាត់ថ្នាក់លេខប៉ុន្មាន ខាងផ្ទៃដីនិងចំនួនប្រជាជន?
- ប្រទេសឡាវ ទទួលចំណាត់ថ្នាក់លេខ៧ខាងផ្ទៃដី និង លេខ៨ ខាងចំនួនប្រជាជន។
+ តើប្រទេសឡាវមានព្រំប្រទល់ជាប់នឹងប្រទេសណាខ្លះ?
- ប្រទេសឡាវមានព្រំប្រទល់៖
- ខាងកើតជាប់វៀតណាម (2 130 km)
- ខាងជើងជាប់ចិន (423 km) និងមីយ៉ានម៉ា (235 km)
- ខាងលិចជាប់ថៃ (1754 km)
- ខាងត្បូងជាប់កម្ពុជា ។
១. លក្ខខណ្ឌធម្មជាតិ
១.១. សណ្ឋានដី
+ តើគេចែកសណ្ឋានដីប្រទេសឡាវចេញជា ប៉ុន្មានតំបន់? មានអ្វីខ្លះ?
- គេចែកសណ្ឋានដីប្រទេសឡាវចេញជាពីរតំបន់ធម្មជាតិគឺ៖
- តំបន់ខាងជើងឬស្រុកឡាវលើ៖ តំបន់នេះស្ថិតនៅខាងជើងទីក្រុងវៀងចន្ទន៍ មាន
ភ្នំសំខាន់ៗ ខ្ពស់លើសពី 2 000m ដូចជាភ្នំចាស់ភូឃុន (2 100m) នៅ ខាងលិចទីក្រុង លួងផ្រះបាង ។
- តំបន់ខាងត្បូងឬស្រុកឡាវក្រោម៖ តំបន់នេះលាតសន្ធឹងពីទីក្រុងវៀងចន្ទន៍ដល់ព្រំដែនប្រទេស
កម្ពុជា សម្បូរខ្ពង់រាប ដែលមានមុខចំណោតទាបទៅៗ ពីកើតទៅលិច និងពីជើងទៅត្បូង ។
+ តើភ្នំដែលខ្ពស់ជាងគេនៅប្រទេសឡាវមាន ឈ្មាះថាអ្វី? កម្ពស់ប៉ុន្មានម៉ែត្រ?
- ភ្នំដែលខ្ពស់ជាងគេនៅប្រទេសឡាវមានឈ្មាះថាភ្នំភូបៀ មានកម្ពស់ ២៨២០ម៉ែត្រ។
+ តើតំបន់ខាងត្បូងឬស្រុកឡាវក្រោមស្ថិតនៅទីណា?
- តំបន់ខាងត្បូងឬស្រុកឡាវក្រោមលាតសន្ធឹងពីទីក្រុងវៀងច័ន្ទន៍ដល់ព្រំដែនប្រទេសកម្ពុជា។
១.២. អាកាសធាតុ
+ តើប្រទេសឡាវ ស្ថិតក្រោមអាកាសធាតុដូចម្តេច?
- ប្រទេសឡាវស្ថិតក្រោមអាកាសធាតុខ្យល់មូសុង
- បង្កើតមានរដូវពីរ គឺរដូវប្រាំង និងរដូវវស្សា
+ តើរដូវប្រាំងនិងរដូវវស្សាចាប់ផ្តើមពីខែណា ដល់ខែណា?
- រដូវប្រាំងចាប់ផ្តើមពីខែវិច្ឆិកាដល់ខែមេសា
- និងរដូវវស្សាចាប់ផ្តើមពីខែឧសភាដល់ខែតុលា
១.៣. ផ្លូវទឹក
+ តើទន្លេមេគង្គប្រទេសឡាវមានប្រវែងប៉ុន្មាន គ.ម?
- ទន្លេមេគង្គប្រទេសឡាវមានប្រវែង១៦០០គ.ម។
+ តើផ្លូវទឹកប្រទេសឡាវចែកចេញជាប៉ុន្មាន កំណាត់? មានអ្វីខ្លះ?
- ផ្លូវទឹកប្រទេសឡាវចែកចេញជាចែកចេញជា បីកំណាត់គឺ:
-កំណាត់លួងផ្រះបាង ៖ ចាប់ពីព្រំដែន ចិន ដល់ទីក្រុងវៀងចន្ទន៍ ។
-កំណាត់វៀងច័ន្ទន៍ ៖ ចាប់ពីទីក្រុងវៀងចន្ទន៍ ដល់ទឹកជួរខេមរ៉ាត់ ។
-កំណាត់ចំប៉ាសាក់ ៖ ចាប់ពីពាមទន្លេសេមូន ដល់ល្បាក់ខោន ។
+ តើដៃទន្លេសំខាន់ៗ នៅកំណាត់លួងផ្រះបាងមានឈ្មោះអ្វីខ្លះ?
- ដៃទន្លេសំខាន់ៗនៅកំណាត់លួងផ្រះបាងមានឈ្មោះ៖
. ទន្លេណាមថា
. ណាមបែង
. ណាមអ៊ូ និងទន្លេណាមខាន។
+ តើកំណាត់វៀងចន្ទន៍ស្ថិតនៅត្រង់ណា?
- កំណាត់វៀងចន្ទន៍គិតចាប់ពីទីក្រុងវៀងចន្ទន៍ដល់ទឹកជួរ ខេមរ៉ាត។
+ តើដៃទន្លេសំខាន់ៗនៃកំណាត់ចំប៉ាសាក់ចែកចេញជាប៉ុន្មាន? មានអ្វីខ្លះ?
- ដៃទន្លេសំខាន់ៗ នៃកំណាត់ចំប៉ាសាក់ចែកចេញជាពីរ គឺ៖
. ទន្លេសេមូន
. និងទន្លេសេដូន។
២. លក្ខខណ្ឌនយោបាយនិងប្រជាជនឡាវ
២.១. ប្រព័ន្ធនយោបាយ
+ តើប្រទេសឡាវមានឈ្មោះជាផ្លូវការថាអ្វី? មានរដ្ឋធានីឈ្មោះអ្វី? 
- ប្រទេសឡាវមានឈ្មោះជាផ្លូវការថា សាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យប្រជាមានិតឡាវ និងមានទីក្រុងវៀងចន្ទន៍ជារដ្ឋធានី។
+ តើរបបគ្រប់គ្រងនយោបាយឡាវចែកចេញជា ប៉ុន្មាន? អ្វីខ្លះ?
- របបគ្រប់គ្រងនយោបាយប្រទេសឡាវចែកចេញជាបី ផ្នែកគឺ
· អំណាចនិតិប្បញ្ញត្តិ៖ ជាស្ថាប័នកំពូលនៃសភាជាតិឡាវ ដែលមានចំនួន 115 អាសនៈ បោះឆ្នោតជ្រើសតាំងឡើងដោយគណ បក្សប្រជាជនបដិវត្តន៍ឡាវ សម្រាប់អាណត្តិ ៥ឆ្នាំ ។
· អំណាចនិតិប្រតិបត្តិ ៖ ស្ថាប័ននេះកាន់កាប់ដោយគណៈប្រធានរដ្ឋ ប្រធានាធិបតី ១រូប ក្រុបប្រឹក្សារដ្ឋមន្ត្រី ១រូប អនុប្រធានាធិបតី ១រូប ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ៤រូប ជ្រើសតាំងឡើងដោយសភាជាតិឡាវសម្រាប់ អាណត្តិ ៥ឆ្នាំ ។
· អំណាចតុលាការ ៖ជាតុលាការជាន់ខ្ពស់មានប្រធានតុលាការ១រូបជ្រើសតាំងដោយសភាជាតិ អនុប្រធាន ១រូប ចៅក្រមច្រើនរូប ជ្រើសតាំងឡើងដោយគណៈ កម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍របស់សភាជាតិ ។
+ តើរបៀបគ្រប់គ្រងផ្នែករដ្ឋបាលប្រទេសឡាវបែងចែកប្រទេសឡាវមានខេត្តនិងរដ្ឋធានីចំនួនប៉ុន្មាន?
- របៀបគ្រប់គ្រងផ្នែករដ្ឋបាលប្រទេសឡាវបែងចែកប្រទេស ឡាវមាន១៦ខេត្ត និងរដ្ឋធានីមួយ។
- ប្រព័ន្ឋនយោបាយឡាវមានគណបក្សតែមួយគត់ គ្មានបក្សប្រឆាំង ដាក់សម្ពាធផ្នែកនយោបាយឡើយ ។
២.២. ស្ថានភាពប្រជាជន
+ តើប្រទេសឡាវមានប្រជាជនប៉ុន្មាននាក់? ដង់ស៊ីតេមធ្យមប៉ុន្មាននាក់/Km2 ?
- ប្រទេសឡាវមានប្រជាជនសរុបចំនួន៦ ៦៦៧ ៥៣៤នាក់ មានដង់ស៊ីតេមធ្យម២៨នាក់/Km2 ។
+ តើទីក្រុងធំៗដែលមានមនុស្សរស់នៅច្រើន មានឈ្មោះអ្វីខ្លះ?
- ទីក្រុងធំៗ ដែលមានមនុស្សរស់នៅច្រើនមានឈ្មោះរដ្ឋធានី វៀងច័ន្ទ សះវ៉ាន់ខេត ប៉ាកសេ និង
លួងព្រះបាង។
+ តើប្រទេសឡាវតំបន់ណាដែលសម្បូរមនុស្សរស់នៅច្រើនជាងគេ?
- ប្រទេសឡាវតំបន់ខាងត្បូងរឺ ស្រុកឡាវក្រោម ដែលសម្បូរមនុស្សរស់នៅច្រើនជាងគេ ។
- ទីក្រុងធំៗដែលមានមនុស្សរស់នៅច្រើនជាងគេ គឺ រដ្ឋធានីវៀងចន្ទន៍, សៈវ៉ាន់ខេត, ប៉ាក់សេ និងលួងព្រះបាង ។
+ តើសព្វថ្ងៃប្រទេសឡាវ មានជនជាតិសំខាន់ៗ ប៉ុន្មានពួក? មានឈ្មោះអ្វីខ្លះ ?
- សព្វថ្ងៃប្រទេសឡាវមានជនជាតិសំខាន់ៗ ៣ពួកគឺ៖
· ជនជាតិឡាវ (Laos) ៥៥%
· ជនជាតិឃ្មូ (Khmou) ១១%
· ជនជាតិមុង (Hmong) ៨%
· ជនជាតិចម្រុះមាន៖ វៀតណាម, ចិន, ថៃ, ខ្មែរ, អឺរ៉ុប, ផ្សេងៗ ២៦%
+ តើប្រជាជនឡាវគោរពសាសនាអ្វីខ្លះ? 
- ប្រជាជនឡាវជាពុទ្ធសាសនិកមាន ៦៧%
- ជាគ្រិស្តសាសនិក មាន១.៥%
- ជំនឿផ្សេងៗទៀតមាន ៣១.៥% ។
+ តើប្រទេសឡាវប្រើប្រាស់ភាសាអ្វីខ្លះ?
- ប្រទេសឡាវប្រើប្រាស់ភាសាផ្លូវការគឺ ភាសាឡាវ ។
- ប្រើភាសាបារាំង
- ភាសាអង់គ្លេស និងភាសាជនជាតិជាច្រើនផ្សេងទៀត។