(ជ៣)មេរៀនទី២៖ (សង្ខេបមេរៀន) ប្រទេសវៀតណាម

ពាក្យគន្លឹះ

•​ សោកនាដកម្ម : សេចក្តីឈឺចាប់ក្រៃលែង។
• ភាពវឹកវរ : ភាពចលាចល អសន្តិសុខ។
• ពួកអ្នកជាតិនិយម : ពួកអ្នកដែលមានឧត្តមគតិសេ្នហាជាតិ មាតុភូមិរបស់គេ។
• សមាហរណកម្ម : ការច្របាច់បញ្ចូលគ្នា។
• ដូយម៉ឺយ :  កំណែទម្រង់សេដ្ឋកិច្ចវៀតណាម។
• ប្រទេសតតិយលោក : ប្រទេសអន់ថយផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច។

១. ដំណាក់កាលតស៊ូដណ្តើមឯករាជ្យពីបារំាង

• ពាក់កណ្តាលស.វ.ទី១៧ ក្រុមគ្រិស្តសាសនិកទូតបារំាងធ្វើសកម្មភាពនៅប្រទេសវៀតណាម ហើយក្រុមនេះបានជួយអធិរាជ យ៉ាឡុង(១៨០២-១៨២០) ដើម្បីកម្ចាត់ពួកបះបោរតៃសឺន។
• ការធ្វើទារុណកម្មលើអ្នកផ្សព្វផ្សាយសាសនាគ្រិស្ត ដែលជាលេសនំាឱ្យមានការចូលជួយអន្តរាគមន៍ពីបារំាង។
• ១៨៥៩ បារំាងលើកទ័ពចូលប្រទេសវៀតណាម និងធ្លាក់ក្រោមការត្រួតត្រាទាំងស្រុងនៅឆ្នាំ១៨៨៥។
• នយោបាយសេដ្ឋកិច្ចបារាំងក្រោយសង្រ្គាមលោកលើកទី១ គឺការទាញយកសេដ្ឋកិច្ចឥណ្ឌូចិន
តាមរយៈការបញ្ជូនពួកមូលធនបារំាងឱ្យមកដាក់វិនិយោគទុន(១៨៨៨-១៩១៨ ស្មើ ៤៩០លានហ្រ្វង់
ហើយកើនដល់ ៨០០លានហ្រ្វង់ពី១៩១៩-១៩២៩)។
• បារំាងប្រែក្លាយប្រទេសវៀតណាមជារដ្ឋទំនើប ដូចជា បង្កើតផ្លូវរថភ្លើងពីទីក្រុងព្រៃនគរ ទៅហាណូយ ដោយឆ្លងកាត់កំពង់ផែទំនើប ហើយទីក្រុងមានអគ្គីសនីបំភ្លឺ និងគ្រឿងបរិក្ខារប្រសើរជាងមុន រោងចក្រឧស្សាហកម្ម ព្រមទាំងការកសាងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធជាច្រើន។
• លោក ហូ ជីមិញ ជាមេបក្សកុម្មុយនីស្តឥណ្ឌូចិន(បក្សកុម្មុយនីស្តវៀតណាម) ប្រឆំាងនឹងពួកអាណានិគម
បារំាង និងជប៉ុនដើម្បីទាមទារឯករាជ្យជាតិ។
• ០២ សីហា ១៩៤៥ លោកហូ ជីមិញ បានប្រកាសឯករាជ្យពីពួកអាណានិគមបារំាងនៅទីលានបាឌិញ ក្នុង
ទីក្រុងហាណូយ។
• ខែកញ្ញា ១៩៤៥ ជប៉ុនចុះចាញ់សង្រ្គាមលោកលើកទី២ ហើយជំនួសវិញដោយបារំាងម្តងទៀត។
• រយៈពេល ៨ឆ្នាំ ដែលកងទ័ពប្រជាជនវៀតណាមបានប្រយុទ្ធប្រឆំាងនឹងពួកអាណានិគមបារំាងរហូតបានទទួលជ័យជម្នះ(សមរភូមិឌៀនប៊ៀនភូ) បន្ទាប់ពីការព័ទ្ធបន្ទាយបារំាងរយៈពេល ៥៧ថ្ងៃ។
• ០៧ ឧសភា ១៩៥៤ បារំាងបានដាក់អាវុធចុះចាញ់និងបានប្រគល់ឯករាជ្យទាំងស្រុងឱ្យវៀតណាម។

២. ដំណាក់កាលសង្រ្គាមប្រឆាំងនឹងសហរដ្ឋអាមេរិក

• នៅប្រវត្តិសាស្រ្តអាស៊ី គេមិនដែលទទួលស្គាល់នូវសោកនាដកម្មដូចប្រជាជនវៀតណាម កម្ពុជា ឡាវ ដែលធ្លាប់ជួបប្រទះក្នុងសង្រ្គាមនាទសវត្សរ៍ឆ្នាំ៦០ និង៧០។
• សង្រ្គាមនៅវៀតណាម ជាសង្រ្គាមបង្ហូរឈាមរវាងជនជាតិតែមួយ ក្រោម
ឥទ្ធិពលនៃសង្រ្គាមត្រជាក់របស់កំពូលមហាអំណាច។
• ដំបូងសហរដ្ឋអាមេរិកជួយផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ បន្ទាប់មកបញ្ជូនកងទ័ព៥០០ ០០០នាក់ ជួយវៀតណាមខាងត្បូងដើម្បីកម្ទេចពួកកុម្មុយនីស្តនៅវៀតណាមខាងជើង(ប្រទេសលោកខាងលិចនិងសម្ព័ន្ធមិត្តបានថ្កោលទោសយ៉ាងខ្លាំងចំពោះទង្វើរបស់អាមេរិក)។
• បារំាង និងអង់គ្លេសបានផ្តល់ដំបូន្មានដោយមិនបញ្ជូនកងទ័ពខ្លួនទៅសមរភូមិវៀតណាម។
• អូស្ត្រាលី និងនូវែលសេឡង់ បានគាំទ្រអាមេរិកយ៉ាងខ្លាំង តាមរយៈការបញ្ជូនកងទ័ពរាប់ពាន់នាក់ទៅកាន់
សមរភូមិវៀតណាម។
• ប្រទេសថៃ និងភីលីពីន ក៏បានបញ្ជូនកងទ័ពខ្លះដែរក្នុងនាមជាសម្ព័ន្ធមិត្ត។
• សហភាពសូវៀត និងចិនបានជួយឧបត្ថម្ភគឿងសព្វាវុធដល់វៀតណាមកុម្មុយនីស្ត(ចិនមិនចង់ឱ្យមានវត្តមានសហរដ្ឋអាមេរិកនៅជាប់នឹងដែនភាគខាងត្បូងរបស់ខ្លួនទេ)។
• ចិនធ្លាប់ចូលប្រយុទ្ធនៅសមរភូមិកូរ៉េខាងជើង(ធ្វើយ៉ាងណាឱ្យប្រទេសមូលធន សហរដ្ឋអាមេរិកនៅឆ្ងាយពី
ព្រំដែនតំបន់ម៉ាន់ជូរីភាគខាងត្បូង។